• Vader:
  Lodewijk VII van Frankrijk¹ (Lodewijk VII Capet), zn. van Lodewijk VI koning van Frankrijk (Frans koning 1108) en Adelheid van Savoye, geb. Reims [Frankrijk] op 21 nov 1120, Koning 1137 van Frankrijk, ovl. Parijs [Frankrijk] op 18 sep 1180, begr. Barbeaux bij Fontainebleau [Frankrijk] op 21 sep 1180, tr. (1) Bordeaux (F) [Frankrijk] op 25 jul 1137, (gesch. op 21 mrt 1152) met Eleonore hertogin Aquitanië-Poitou^1,2 (Aliénor d'Aquitaine de France), dr. van Willem X hertog van Aquitanië-Poitou (hertog van Aquitanië en graaf van Poitou) en Eleonora de Châtellerault, geb. Nieul-sur-l'Autrec (F) circa 1122, koningin van Frankrijk en Engeland, hertogin van Acquitanië in 1137, ovl. Poitiers (F) [Frankrijk] op 31 mrt 1204, begr. Fontevrault (F). Uit dit huwelijk 2 dochters, tr. (2) Orléans [Frankrijk] op 3 nov 1153 met zijn achternicht Constance van Castilië, dr. van Alfons VII van Castilië en Leon en Berengaria de Barcelona, geb. circa 1140, ovl. op 4 okt 1160. Uit dit huwelijk 2 dochters, uit dit huwelijk geen kinderen, tr. (3) op 13 nov 1160 met

• Moeder:
  Adelheid (Alix) van Blois-Champagne, dr. van Theobald IV 'le Grand' graaf van Blois en Mathilde van Karinthië, geb. circa 1140, mede-regentes, ovl. Parijs [Frankrijk] op 4 jun 1206, begr. Fontigny.

tr. (1) Bapaume op 28 apr 1180
met

Isabella van Vlaanderen (Isabella van Henegouwen), dr. van Boudewijn V graaf van Henegouwen (graaf van Henegouwen,markgraaf van Namen en nomine uxoris VIII graaf van Vlaanderen) en Margaretha van Vlaanderen (gravin van de Elzas 1191), geb. in apr 1170, erfdochter van Artois, ovl. Parijs [Frankrijk] op 15 mrt 1190.

Eleonore hertogin Aquitanië-Poitou.
Zij was zowel koningin van Engeland als van Frankrijk, werd meer dan tachtig jaar en bleef tot aan haar dood één van de centrale persoonlijkheden van haar tijd. Haar voorliefde, en die van haar zoon Richard, voor de liederen der troubadours had zij van haar grootvader geërfd, een kruisvaarder die legendarisch werd door zijn onstuimigheid, zijn vele maîtresses en zijn gedichten, die rondtrekkende jongleurs op ridderfeesten zongen. Eleanora droeg op haar eigen manier bij tot de beschaving van haar tijd. Terwijl zij Richards leidsvrouw was te Poitiers, verzamelde zij een groep jonge mensen om zich heen, die allen vol geestdrift waren voor de nieuwe dichtkunst en de nieuwe vrijheid van spreken. Haar 'Liefdeshoven' kwamen bijeen in de grote zaal van het kasteel, waarvan nog één muur overeind staat en waar de herinnering aan Eleanora levend blijft. Haar oudste kind Maria, 'de levenslustige en vrolijke gravin' van Champagne, zat soms voor. De hoofsheid van de Liefdeshoven verleende vrouwen een nieuwe status en bracht enige elegance in de stijve gewoonten van die tijd. Dames werden nu het onderwerp van gedichten en zaten hoofse debatten voor - evenzo zaten zij ook toernooien voor, wat ook een middel was om de hartstocht voor oorlog om te buigen van een strijd tot de dood naar een wedstrijd. Op zekere dag was het onderwerp van gesprek aan het 'hof' of liefde in een huwelijk kon overleven en men was van oordeel dat dit niet zo was. Feodale huwelijken lieten er inderdaad weinig ruimte voor. Troubadours zongen van liefde voor dames, die reeds gehuwd waren of 'reeds beloofd waren aan anderen, wat vaak al in hun jeugd gebeurd was. Gewoonlijk was het onmogelijk onwettige relaties met deze dames aan te gaan. Daar ook landbezit ermee gemoeid was, werden adellijke vrouwen zorgvuldig in de gaten gehouden. Zeker is dat liefde nauwelijks een rol speelde toen Eleanora op haar vijftiende voor de eerste keer in het huwelijk trad. Na de dood van haar vader die stierf tijdens een pelgrimstochtnaar Compostela had Eleanora Aquitanië geërfd. Drie maanden later had Lodewijk, de erfgenaam van de Franse troon, zich in het gezelschap van een indrukwekkend aantal ridders naar het zuiden gespoed om dit uiterst belangrijke leen voor het Capetingische rijk veilig te stellen. Hij trad met de erfgename van dit gebied in het huwelijk in de kathedraal van St. Andreas in Bordeaux. Nog voor het paar Parijs had bereikt, stierf de oude koning, en was koning Lodewijk VII Eleanora's echtgenoot. Het was onvermijdelijk dat er spanningen zouden ontstaan tussen het beeldschone, levendige meisje en haar echtgenoot, die in een klooster was opgevoed en die zij 'meer een monnik dan een koning' noemde. Boze tongen beweerden zelfs dat zij een verhouding had met haar oom, Raymond van Poitiers, vorst van Antiochië, toen zij in 1147 Lodewijk op de Tweede Kruistocht vergezelde. Omdat hij ontevreden was over het feit dat Eleanora hem twee dochters in plaats van de door hem gewenste zoon had geschonken, stemde Lodewijk uiteindelijk toe in een nietigverklaring van hun huwelijk op grond van de van pas komende reden van een te nauwe bloedverwantschap. Nog geen twee maanden later deed Eleanora de feodale wereld versteld staan door met Hendrik van Anjou te trouwen, die zo'n tien jaar jonger was; deze energieke, wilskrachtige hertog van Normandië was eveneens erfgenaam van de Engelse kroon. Bij hun huwelijk bracht zij Aquitanië in en aldus werd het rijk der Anjou's, dat Engeland en het grootste gedeelte van Frankrijk omvatte, gegrondvest. En om Lodewijks ergernis nog groter te maken, schonk Eleanora Hendrik II vijf zonen en drie dochters. Hun derde kind, Richard, werd op 8 september 1157 geboren. Hun oudste zoon Willem stierf op jonge leeftijd. De tweede zoon, Hendrik, werd tot' zijn vaders opvolger aangewezen. Richard werd voorbestemd om in het moederlijke erfdeel Aquitanië op te volgen; Godfried kreeg Bretagne en Jan kreeg de bijnaam 'Zonder Land', omdat er voor hem niets overgebleven was.
Eleonora werd geboren op Chateau de Belin. Er wordt ook een andere overlijdensdatum vermeld: 26 juni 1202 l'Abbaye de Fontevraul. Tijdens de 2e kruistocht van 1147-1149 ontstond verwijdering tussen de echtelieden en Eleonoor drong aan op een scheiding. Na de dood van haar vader die stierf tijdens een pelgrimstocht naar Compostella had Eleonora  Aquitanië geërfd. Drie maanden later had Lodewijk, de erfgenaam van de Frankische troon, zich in het gezelschap van van een indrukwekkend aantal ridders naar het zuiden gespoed om dit uiterst belangrijke leen voor het Capetingische rijk veilig te stellen. Binnen 3 maanden hertrouwde zij met Hendrik II graaf van Anjou, hertog van Normandië in de kathedraal van St. Andreas in Bordeaux. Hendrik en Eleonora werden op 19 december 1154 in de Westminster Abbey gekroond als koning en koningin van Engeland.

Eleonora van Aquitanië komt voor in het toneelstuk "King John" van William Shakespeare. In dit stuk wordt ze vaak aangeduid als "Queen Eleanor" of "Eleanor of Aquitaine". Ze is een belangrijke figuur in het verhaal en speelt een rol in de politieke intriges en machtsstrijd van die tijd.

Isabella van Vlaanderen.
uitgehuwelijkt op haar 10e jaar en krijgt haar kind op haar 17e.

Uit dit huwelijk een zoon:

tr. (2) in jun 1196
met

Agnes van Andechs-Meranië, dr. van Berthold III/IV van Andechs (hertog van Meranië) en Agnes van Groitzsch (vermeld 1195), geb. circa 1180, hertogin van Meranië, ovl. Poissy (F) op 20 jul 1201.

Uit dit huwelijk een dochter:

tr. (3) op 15 aug 1193
met

Ingeborg van Denemarken, dr. van Valdemar I koning van Denemarken en Sofia Wolodarowna Minskaja, geb. circa 1175, ovl. Corbeil [Frankrijk] voor 1238.


Bronnen:

---

Agnes van Andechs-Meranië

---

Agnes van Andechs-Meranië, geb. circa 1180, hertogin van Meranië, ovl. Poissy (F) op 20 jul 1201.

• Vader:
  Berthold III/IV van Andechs, zn. van Berthold II/V Markgraaf van Andechs (markgraaf Istrië) en Hedwig van Dachau-Wittelsbach, geb. circa 1152, hertog van Meranië, ovl. op 12 aug 1204, relatie met

• Moeder:
  Agnes van Groitzsch, dr. van Dedo V Markgraf von der Niederlausitz en Mathilde von Heinsberg, geb. circa 1154, vermeld 1195, ovl. op 24 mrt 1195.

tr. in jun 1196
met

Philips II Auguste Philippe le Conquérant van Frankrijk (Filips II August van Capet), zn. van Lodewijk VII van Frankrijk (Koning 1137 van Frankrijk) en Adelheid van Blois-Champagne (mede-regentes), geb. Parijs [Frankrijk] op 21 aug 1165, koning van Frankrijk 1180-1223, ovl. Nantes [Frankrijk] op 14 jul 1223, begr. Saint Denis [Frankrijk], tr. (1) met Isabella van Vlaanderen. Uit dit huwelijk een zoon, tr. (3) met Ingeborg van Denemarken. Uit dit huwelijk geen kinderen.

Uit dit huwelijk een dochter:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Maria	*1198		†1224	Affligem	26	2	1

---

Arnold III van Kleef-Heinsberg

---

Arnold III graaf van Kleef-Heinsberg, geb. circa 5 nov 1160, jure uxoris heer van Heinsberg vermeld 1180-98, ovl. in 1199.

Arnold III graaf van Kleef-Heinsberg.
hij huwde ca. 1190 met Aleidis van Heinsberg. Arnold II van Heusden huwde waarschijnlijk al ca.1210 met Mechteld van Kleef-Heinsberg; 1215 lijkt namelijk vrij laat als men bedenkt dat in 1242 vier zonen van Mechteld, nl. Jan, Dirk, Hendrik en Willem genoemd worden als getuigen van de graaf van Kleef bij het verlenen van stadsrechten aan deze plaats. Tussen Jan en Dirk hoort bovendien nog een toen afwezige zoon Robert, aangezien deze later altijd voor zijn jongere broers wordt genoemd. In 1244 worden vier zoons al als ridder aangeduid (door Zondervan werd destijds een leeftijd van 24 jaar genoemd als minimum leeftijd voor een ridder).

Tussen 1189 en 1200 was hij regent van het graafschap Kleef ter vervanging van zijn broer Diederik V, die tijdens de Derde Kruistocht naar Palestina was getrokken. Vermoedelijk stierf Arnoud II rond het jaar 1200.
deelnemer aan de derde kruistocht.

• Vader:
  Dietrich III (II) van Cleef, zn. van Arnold II van Cleef (voogd van Xanten, Zyfflich) en Ida van Leuven, geb. circa 1129, graaf van Kleef 1150, vermeld 1150-72, ovl. op 27 apr 1172, tr. circa 1155 met

• Moeder:
  Adelheid van Sulzbach, dr. van Gebhard III van Sulzbach (graaf juli 1129) en Mathilde (Mechtild) van Beieren, geb. op 25 nov 1140, vermeld 1162-88, ovl. op 12 feb 1189.

tr.
met

Adelheid van Heinsberg, dr. van Gottfried van Heinsberg (heer van Heinsberg) en Sophia van Loon (vermeld 1181-84), geb. voor 1175, erfgename van Heinsberg, ovl. op 3 dec 1227 (tussen 1203 en 1227, memorie 12 feb.).

Adelheid van Heinsberg.
Vermeld 1190-1217, Dirk, heer van Heinsberg en Valkenburg, zoon van Aleidis, vrouwe van Heinsberg, dochter van Godfried van Heinsberg en Sophia. Aleidis was gehuwd met Arnold graaf van Kleef, overleden in 1199. Dirk huwt Isalda, dochter van hertog Hendrik III van Limburg. Hieruit een zoon, die in 1217 reeds dood is en een erfdochter Agnes, die Heinsberg zou inbrengen in het huwelijk met Hendrik van Sponheim. Dirk hertrouwt Beatrix, wildgravin, weduwe van Philips II van Bolanden. Uit dit 2e huwelijk komen de zonen Dirk en Engelbert, de latere aartsbisschop van Keulen.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Dirk I	*1185		†1227		42	3	5
2	Beatrix	*1176		†1265		89	1	2

---

Adelheid van Heinsberg

---

Adelheid van Heinsberg, geb. voor 1175, erfgename van Heinsberg, ovl. op 3 dec 1227 (tussen 1203 en 1227, memorie 12 feb.).

Adelheid van Heinsberg.
Vermeld 1190-1217, Dirk, heer van Heinsberg en Valkenburg, zoon van Aleidis, vrouwe van Heinsberg, dochter van Godfried van Heinsberg en Sophia. Aleidis was gehuwd met Arnold graaf van Kleef, overleden in 1199. Dirk huwt Isalda, dochter van hertog Hendrik III van Limburg. Hieruit een zoon, die in 1217 reeds dood is en een erfdochter Agnes, die Heinsberg zou inbrengen in het huwelijk met Hendrik van Sponheim. Dirk hertrouwt Beatrix, wildgravin, weduwe van Philips II van Bolanden. Uit dit 2e huwelijk komen de zonen Dirk en Engelbert, de latere aartsbisschop van Keulen.

• Vader:
  Gottfried van Heinsberg, zn. van Gozewijn II van Heinsberg en Valkenburg en Adelheid van Sommerschenburg, geb. circa 1142, heer van Heinsberg (heer van Heinsberg 1169), ovl. in 1190, tr. op 2 feb 1171 met

• Moeder:
  Sophia van Loon (Aleidis van Nörvenich), dr. van Lodewijk I van Loon (graaf van Loon 1135, burggraaf Mainz 1139, graaf van Rieneck 1155, voogd van Averbode, leenman van d) en Agnes van Metz (erfgename van Longwy 1157), vermeld 1181-84, ovl. in nov 1202, tr. (2) met haar neef Wouter III (Walther, Gauthier (of III)) Berthout Van Duffel (van Holland ?), zn. van Walther III Berthout heer van Mechelen en Guda van Loon, Heer van Mechelen, ovl. Damiate [Frankrijk] op 25 nov 1219. Uit dit huwelijk 6 kinderen.

tr.
met

Arnold III graaf van Kleef-Heinsberg, zn. van Dietrich III (II) van Cleef (graaf van Kleef 1150, vermeld 1150-72) en Adelheid van Sulzbach (vermeld 1162-88), geb. circa 5 nov 1160, jure uxoris heer van Heinsberg vermeld 1180-98, ovl. in 1199.

Wouter III Berthout Van Duffel.
de Malines   Heer van Mechelen, advocatus van Mechelen, namens de bisschop van Luik.

De Berthouts worden vanaf het begin van de 13e eeuw in de historische bronnen vermeld vooral in verband met de stadsheerlijkheid Mechelen, waar zij de heerlijke rechten deelden met het Luikse St.-Lambertuskapittel. Ook bezaten zij naast de stadsheerlijkheid Mechelen een uitgebreid patrimonium aan landelijke bezittingen, vooral gelegen tussen Dijle en Nete en in het mark- graafschap Antwerpen. Dit geheel van heerlijk-heden, zonder de stad en vrijheid Mechelen en de daarbij horende voogdij van Heist-op-den-Berg, is bekend onder de benaming ‘Land van Mechelen’. In de eerste helft van de 13e eeuw splitsen zich twee jongere takken af, die naar hun voornaamste heerlijkheden respectievelijk de Berlaarse Berthouts en de Duffelse of Geelse Berthouts werden genoemd. De hoofdtak van de familie Berthout, die de stadsheerlijkheid Mechelen in handen had, stierf uit in mannelijke lijn in 1331. Deze belangen worden weerspiegeld in de samenstelling van het familiearchief. Het archief van de Mechelse Berthouts omvat niet minder dan 23 oorkonden van de Brabantse hertogen, naast 27 oorkonden van andere landsheren, drie oorkonden uitgevaardigd door de koningen van Frankrijk en talrijke oorkonden uitgevaar- digd door adellijke en niet-adellijke personen en instanties binnen en buiten Brabant. In het archief van de Berlaarse Berthouts vindt men naast een groot aantal schepenbrieven ook 15 Brabantse hertogelijke oorkon- den en vijf oorkonden van de Luikse prinsbisschoppen. Het ten dele bewaarde archief van de Duffelse Berthouts omvat o.a. een oorkonde uitgevaardigd door de Engelse koning Edward III en niet minder dan tien landsheerlijke oorkonden, waaronder een oorkonde van de Brabantse hertog Jan III. Het archief van de familie Berthout is niet overgeleverd als één geheel (Croenen).

Arnold III graaf van Kleef-Heinsberg.
hij huwde ca. 1190 met Aleidis van Heinsberg. Arnold II van Heusden huwde waarschijnlijk al ca.1210 met Mechteld van Kleef-Heinsberg; 1215 lijkt namelijk vrij laat als men bedenkt dat in 1242 vier zonen van Mechteld, nl. Jan, Dirk, Hendrik en Willem genoemd worden als getuigen van de graaf van Kleef bij het verlenen van stadsrechten aan deze plaats. Tussen Jan en Dirk hoort bovendien nog een toen afwezige zoon Robert, aangezien deze later altijd voor zijn jongere broers wordt genoemd. In 1244 worden vier zoons al als ridder aangeduid (door Zondervan werd destijds een leeftijd van 24 jaar genoemd als minimum leeftijd voor een ridder).

Tussen 1189 en 1200 was hij regent van het graafschap Kleef ter vervanging van zijn broer Diederik V, die tijdens de Derde Kruistocht naar Palestina was getrokken. Vermoedelijk stierf Arnoud II rond het jaar 1200.
deelnemer aan de derde kruistocht.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Dirk I	*1185		†1227		42	3	5
2	Beatrix	*1176		†1265		89	1	2

---

Gerhard II van Kyrburg-Dhaun

---

Gerhard II van Kyrburg-Dhaun, geb. in 1145, wildgraaf in 1172 (comes Silvester), ovl. na 1198.

Gerhard II van Kyrburg-Dhaun.
Wildgraf von Kyrburg, Dhaun, Schmidtburg und Flonheim 1172-1198.

• Vader:
  Konrad I Wildgraf und Graf von Kyrburg, zn. van Emicho I Wildgraf und Graf von Schmidtburg und von Kyrburg, geb. voor 1140, ovl. voor 1171, tr. met

• Moeder:
  Mathilde von Bar, dr. van Reinald I graaf van Bar (Graaf Bar-le-Duc, Mousson, de Brie, Verdun) en Gisela von Vaudemont.

tr.
met

Agnes von Wittelsbach (Agnes von Baiern), dr. van Otto III von Wittelsbach Pfalzgraf v. Baiern (Pfalzgraf von Bayern 1180–1189) en Benedikte von Moosburg, geb. Schwangau [Duitsland] in 1165, Pfalzgräfin von Bayern, ovl. na 8 feb 1218.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Beatrix			†1236			1	2
2	Konrad	*1180	Kyrburg [Duitsland]	†1263		82	1	8

---

Agnes von Wittelsbach

---

Agnes von Wittelsbach (Agnes von Baiern), geb. Schwangau [Duitsland] in 1165, Pfalzgräfin von Bayern, ovl. na 8 feb 1218.

• Vader:
  Otto III von Wittelsbach Pfalzgraf v. Baiern, zn. van Otto IV, II Graf von Wittelsbach Pfalzgraf v. Baiern (paltsgraaf) en Heilica van Lengenfeld (Pfalzgräfin von Bayern), geb. in 1130, Pfalzgraf von Bayern 1180–1189, ovl. op 18 aug 1189, tr. met

• Moeder:
  Benedikte (Benedicta) von Moosburg (von Wörth, von Donauwörth), geb. in 1130, ovl. op 12 mei 1205.

tr.
met

Gerhard II van Kyrburg-Dhaun, zn. van Konrad I Wildgraf und Graf von Kyrburg en Mathilde von Bar, geb. in 1145, wildgraaf in 1172 (comes Silvester), ovl. na 1198.

Gerhard II van Kyrburg-Dhaun.
Wildgraf von Kyrburg, Dhaun, Schmidtburg und Flonheim 1172-1198.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Beatrix			†1236			1	2
2	Konrad	*1180	Kyrburg [Duitsland]	†1263		82	1	8

---

Dietrich IV (III) van Kleef

---

Dietrich IV (III) (Dirk III / V) van Kleef, graaf van Kleef 1172, ovl. op 12 jul 1198 (tussen 27 mrt 1200 en 27 mrt 1203, memorie 27-3).

Dietrich IV (III) van Kleef.
Dietrich IV. setzte die typischen Fehden fort und verlor die Pfalz Tomburg. Er stand besonders gegen Holland, Geldern, Brabant und die Erzbischöfe von Köln.

• Vader:
  Dietrich III (II) van Cleef, zn. van Arnold II van Cleef (voogd van Xanten, Zyfflich) en Ida van Leuven, geb. circa 1129, graaf van Kleef 1150, vermeld 1150-72, ovl. op 27 apr 1172, tr. circa 1155 met

• Moeder:
  Adelheid van Sulzbach, dr. van Gebhard III van Sulzbach (graaf juli 1129) en Mathilde (Mechtild) van Beieren, geb. op 25 nov 1140, vermeld 1162-88, ovl. op 12 feb 1189.

tr. Lisse in 1182
met

Margaretha van Holland, dr. van Floris III graaf van Holland (graaf van Holland vanaf 5-8-1157) en Ada gravin van Schotland Hungtington (countess of Ross), geb. in 1164, ovl. na 1203, begr. Lisse.

Uit dit huwelijk een zoon:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Dietrich V	*1185		†1260		74	2	6

---

Gottfried van Heinsberg

---

Gottfried van Heinsberg, geb. circa 1142, heer van Heinsberg (heer van Heinsberg 1169), ovl. in 1190 (tussen 1181 en 1185).

• Vader:
  Gozewijn II van Heinsberg en Valkenburg, zn. van Goswin I van Valkenburg van Heinsberg en Oda van Waldbeck, geb. circa 1105, ovl. op 8 apr 1168, tr. met

• Moeder:
  Adelheid van Sommerschenburg, dr. van Friedrich I von Sommerschenburg Pfalzgraf von Sachsen en Adelheid von Laufen, geb. Sommerschenburg [Duitsland] circa 1110, ovl. Heinsberg, Département de Roër, de Nederlanden in 1180.

tr. op 2 feb 1171
met

Sophia van Loon (Aleidis van Nörvenich), dr. van Lodewijk I van Loon (graaf van Loon 1135, burggraaf Mainz 1139, graaf van Rieneck 1155, voogd van Averbode, leenman van d) en Agnes van Metz (erfgename van Longwy 1157), vermeld 1181-84, ovl. in nov 1202, tr. (2) met haar neef Wouter III Berthout Van Duffel, zn. van Walther III Berthout heer van Mechelen en Guda van Loon. Uit dit huwelijk 6 kinderen.

Uit dit huwelijk een dochter:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Adelheid	*1175		†1227		52	1	2

---

Sophia van Loon

---

Sophia van Loon (Aleidis van Nörvenich), vermeld 1181-84, ovl. in nov 1202.

Vader: Lodewijk I van Loon1 (van Looz), zn. van Arnold van Looz (graaf van Loon 1079-1088) en Agnes van Rieneck van Mainz, geb. circa 1110, graaf van Loon 1135, burggraaf Mainz 1139, graaf van Rieneck 1155, voogd van Averbode, leenman van d, ovl. op 11 aug 1171, tr. circa 1140 met

• Moeder:
  Agnes van Metz¹, dr. van Folmar V graaf van Metz en Homburg en Mathilde van Dagsburg-Moha (erfdochter van Moha), erfgename van Longwy 1157, ovl. tussen 1175 en 1180.

tr. (1) op 2 feb 1171
met

Gottfried van Heinsberg, zn. van Gozewijn II van Heinsberg en Valkenburg en Adelheid van Sommerschenburg, geb. circa 1142, heer van Heinsberg (heer van Heinsberg 1169), ovl. in 1190 (tussen 1181 en 1185).

Uit dit huwelijk een dochter:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Adelheid	*1175		†1227		52	1	2

tr. (2)
met

Wouter III (Walther, Gauthier (of III)) Berthout Van Duffel (van Holland ?), zn. van Walther III Berthout heer van Mechelen en Guda van Loon, Heer van Mechelen, ovl. Damiate [Frankrijk] op 25 nov 1219, tr. (2) met Sophie van Duffel, geb. circa 1170. Uit dit huwelijk 3 kinderen.

Sophie van Duffel.
Sophie, dochter van --- (- [1209, bur Acre]). ... / .... Butkens stelt dat Sophie, de vrouw van Walter [IV], in 1209 stierf in Syrië en werd begraven in Accaron, maar noemt geen primaire bron waarop deze informatie is gebaseerd. Hij voegt eraan toe dat ze Sophie de Los was, maar hij lijkt haar te verwarren met haar schoonmoeder wiens Looz-afkomst wordt bevestigd door het charter van 1194 dat hierboven is geciteerd. De erfenis van Duffel van haar zoon suggereert dat Sophie de erfgename kan zijn geweest. Een indicatie van eerdere houders van Duffel wordt gegeven door de volgende oorkonde: ... Gerardus de Doffle ... was getuige van de oorkonde uit 1180 waaronder Walterus Bertholdus cum Gerardo avunculo meo et filiis am Gerardo en Arnoldo de Grimbergis eigendom schonken aan Grimbergen.

Wouter III Berthout Van Duffel.
de Malines   Heer van Mechelen, advocatus van Mechelen, namens de bisschop van Luik.

De Berthouts worden vanaf het begin van de 13e eeuw in de historische bronnen vermeld vooral in verband met de stadsheerlijkheid Mechelen, waar zij de heerlijke rechten deelden met het Luikse St.-Lambertuskapittel. Ook bezaten zij naast de stadsheerlijkheid Mechelen een uitgebreid patrimonium aan landelijke bezittingen, vooral gelegen tussen Dijle en Nete en in het mark- graafschap Antwerpen. Dit geheel van heerlijk-heden, zonder de stad en vrijheid Mechelen en de daarbij horende voogdij van Heist-op-den-Berg, is bekend onder de benaming ‘Land van Mechelen’. In de eerste helft van de 13e eeuw splitsen zich twee jongere takken af, die naar hun voornaamste heerlijkheden respectievelijk de Berlaarse Berthouts en de Duffelse of Geelse Berthouts werden genoemd. De hoofdtak van de familie Berthout, die de stadsheerlijkheid Mechelen in handen had, stierf uit in mannelijke lijn in 1331. Deze belangen worden weerspiegeld in de samenstelling van het familiearchief. Het archief van de Mechelse Berthouts omvat niet minder dan 23 oorkonden van de Brabantse hertogen, naast 27 oorkonden van andere landsheren, drie oorkonden uitgevaardigd door de koningen van Frankrijk en talrijke oorkonden uitgevaar- digd door adellijke en niet-adellijke personen en instanties binnen en buiten Brabant. In het archief van de Berlaarse Berthouts vindt men naast een groot aantal schepenbrieven ook 15 Brabantse hertogelijke oorkon- den en vijf oorkonden van de Luikse prinsbisschoppen. Het ten dele bewaarde archief van de Duffelse Berthouts omvat o.a. een oorkonde uitgevaardigd door de Engelse koning Edward III en niet minder dan tien landsheerlijke oorkonden, waaronder een oorkonde van de Brabantse hertog Jan III. Het archief van de familie Berthout is niet overgeleverd als één geheel (Croenen).

Uit dit huwelijk 6 kinderen, waaronder:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Walther IV			†1243			1	5
2	Maria	*1190		†1255		65	1	3

Bronnen:

1.	Gelre-Geldern-Gelderland. Geschiedenis en cultuur van het hertogdom Gelre, Gelre-Geldern-Gelderland. Geschiedenis en c, Johannes Stinner, Karl-Heinz Tekath, Verlag des Historischen Vereins für Geldern, Geldern [Duitsland], 2001, 9053451943 (GCHG-1) (blz. 33)

---

Dietrich III (II) van Cleef

---

Dietrich III (II) van Cleef, geb. circa 1129, graaf van Kleef 1150, vermeld 1150-72, ovl. op 27 apr 1172.

• Vader:
  Arnold II van Cleef, zn. van Diederik I/III (Theoderich III) graaf van Kleef en Katharina von Henneberg, geb. circa 1100, voogd van Xanten, Zyfflich, ovl. na 20 feb 1147, begr. Bedburg, tr. circa 1128 met

• Moeder:
  Ida van Leuven (Ida van Brabant - Leuven - Neder Lotharingen), dr. van Godfried I graaf van Leuven (Graaf van Leuven etc.) en Ida van Chiny, geb. op 5 nov 1110, ovl. voor 27 jul 1162.

tr. circa 1155
met

Adelheid van Sulzbach, dr. van Gebhard III van Sulzbach (graaf juli 1129) en Mathilde (Mechtild) van Beieren, geb. op 25 nov 1140, vermeld 1162-88, ovl. op 12 feb 1189.

Adelheid van Sulzbach.
Nichte der Königin Gertrud.

Uit dit huwelijk 5 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Arnold	*1160		†1199		38	1	2
2	Dietrich IV			†1198			1	1
3	Margarethe			†1182			1	1
4	Gerhard			†1202			0	0
5	Adelheid	*1165		†1241		76	1	2

---

Adelheid van Sulzbach

---

Adelheid van Sulzbach, geb. op 25 nov 1140, vermeld 1162-88, ovl. op 12 feb 1189.

Adelheid van Sulzbach.
Nichte der Königin Gertrud.

• Vader:
  Gebhard III van Sulzbach, zn. van Berengarius II van Sulzbach (graaf van Sulzbach 30-4-1099; voogd van Bamberg) en Adelheid van Wolfratshausen van Lechsgemünd, geb. circa 1114, graaf juli 1129, ovl. op 28 okt 1188, begr. Kastl [Duitsland], tr. circa 1128 met

• Moeder:
  Mathilde (Mechtild) van Beieren, dr. van Hendrik IX 'de Zwarte' van Beieren en Wulfhilde van Saksen, ovl. op 16 mrt 1183.

tr. circa 1155
met

Dietrich III (II) van Cleef, zn. van Arnold II van Cleef (voogd van Xanten, Zyfflich) en Ida van Leuven, geb. circa 1129, graaf van Kleef 1150, vermeld 1150-72, ovl. op 27 apr 1172.

Uit dit huwelijk 5 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Arnold	*1160		†1199		38	1	2
2	Dietrich IV			†1198			1	1
3	Margarethe			†1182			1	1
4	Gerhard			†1202			0	0
5	Adelheid	*1165		†1241		76	1	2