Essa Mennes Poppinga
Essa Mennes Poppinga (Terborch), geb. circa 1530, ovl. Larrelt [Duitsland] op 21 sep 1597 In 1597 stierf in Larrelt Esse Popinga, echtgenote van de hoofdeling Menno Houwerda. In 1568 moesten ze vanuit de Groningen vluchten naar Larrelt. Essa stamde echter blijkbaar niet af van de Brokmer Poppinga, maar van de familie van Tyddo Poppingha, burgemeester van Appingedam . Dit gezin gaat vermoedelijk terug naar Tyde Poppinge, die rond 1450 boer was in Grolloo ( Drenthe ). Interessant is hier het wapen van de familie Houwerda: In het rode veld een zilveren leeuw (vergelijkbaar met het wapen van Poppinga).
Essa Mennes Poppinga.
1543 Februari 19: Menno Houwerda, hoofdling en redger ten Damme, verklaart, dat Egge Sijnekens te Zuetbroeck heeft verkocht en overgedragen aan zijn zoon Ipe Egges en Ursele diens vrouw eenig land onder ten Post. Gegeven in den jaere uns Heren dusent vijffhondert drie unde veertich Maendage na Reminiscere in der vasten.
Menno Houwerda hoeffelinck unnd Redger ten Damme etc. doe konde unnd bekenne myt dessen mynen openen besegelden brieve voer alswem dat voer my in eegener persoenen koemen unnd erscheenen is Eggo Synekes kersspelsman tho Suydtbroeke unnd bekande myt vryen wylle voerbedacht unnd beraede moede voer hem unnd synen aerff genaemen unnd naekoemelinge dat hee heffet verkoefft upgedraegen unnd aevergegeven droge up ende gaff aever in krafft desses breeves in eenen steeden vasten aerffkoep ewentlicken unnd aerfflicken Ursele Boeckholts ten Damme saligen Ipo Eggens naegelaeten weduwe unnd hoeren aerffgenaemen ses graese landes liggende onversceyden inden herdt tho Poste die salige Iohan Rentkes soene Tamme genoempt nu tertydt is gebruickende daer vorscr. Ursule selvest noch beth myt veer graese landes oick onverscheyden inden voerbenoemden herdt is gelandet unnd geswettet unnd Egge vorscr. geloeveth Ursulen vorscr. unnd hoeren aerffge naemen die vorscr. ses graesen myt allen oeren egendoem unnd heerlicheiden unnd thobehoeren die daer upvallen moegen vry to waeren unnd tho leveren voer alle aenspraeke in allen rechten van alswem unde dat voer eene summa van pennongen als naemptlicken een ijder graesen voer vyfftich enckelde bescheedene embder gulden die guedt unnd onstraffelicken synnen offtet dertich groenyn ger stuver voer eenen yderen gulden gerekenth unnd tbetaelen daer tho dree ellen engelse laekens vanden beesten boenen allen den benoemden pennongen vorscr, die Egge vorscr. alle bekande hem vull all deger den lesten pennong mytten eersten tot syner vuller benoegen waell betaelt weren unnd bedanckten der Ursulen vorscr. Gueder betaelonge Alsoe dat Ursule vorscr. die vorscr. ses graese landes mach verkoepen versetten verwesselen verhueren Aerven hoeren rechten aerffgenaemen unnd allen hoeren vryen wyllen daer mede tho doen unnd tho laeten sunder Egge vorscr, offte synen aerffgenaemen straffinge unnd wederseggen unde dyt Bunder alle argelist nye vunden daermen dessen koepbrieff meede straffen muychte desses thoorkunde der waerheit byn nen hyr meede by aever unde aen gewest als tugesluede daer tho geropen unnd gebeeden Henrick Jacobs upt Sandt unnd Roleff Smydt unde omme meere bevestenisse der waerheit hebbe ick Menno Houwerda hoeffelinge ende Redger upgenoempt dorch begerten Egges unnd Ursule vorscr. myn Segell witlicken aen dessen brieff gehangen Gegeven inden Jaeren uns heeren dusenth vyffhunderth unnd veer unnd veertich up maenen daege nae den sonnendage oculi inder vasten.
Na hem komt weer een Menno. Van hem is bekend, dat hij in 1536 na de verovering van Appingedam door de troepen van Karel V met diens tegenstander Meinert van Ham is meegetrokken. Weldra kwam hij echter terug. Tot 1568 komt hij voor als hoofdeling te Appingedam. Zijn sterftejaar is niet bekend. Zijn vrouw Essa Poppinga wordt in 1576 weduwe genoemd. Zij stierf in 1597 te Larrelt in Oost-Friesland, waar zij ook begraven is. Ook zij moet dus zeer oud geworden zijn. Haar zoon Snelger Houwerda stierf jong, in 1579. Zijn zuster Jetske was toen reeds getrouwd met Pibe (Philippus) van Meckama. Door dit huwelijk kwam Snelgersmaaan de familie Meckama. Philippus van Meckama stierf in 1606 en werd te Appingedam begraven. Hij was een stil zedich man, seer geneicht tot spaersaemheit, dan voorts godtsvresent.
tr. Appingedam circa 1550
met
Menne Houwerda van Menckema.
Hij is in 1536 na de verovering van Appingedam door de troepen van Karel V met diens tegenstander Meindert van Ham meegetrokken. In 1536 namelijk, viel Meindert van Ham Groningen binnen namens Denemarken en Karel Hertog van Gelre. Nederland behoorde toen toe aan de Habsburgers [ergo Karel V]. Bij Heiligerlee werd een veldslag gehouden en van Ham werd verslagen. Menne zat in het leger van van Ham en vluchtte met hem mee. Hij kwam echter weer terug en is van 1539 tot 1568 hoofdeling van Appingedam.
Uit dit huwelijk 3 kinderen, waaronder:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Esse | *1550 | | | | | 1 | 1 |
Snelger Mennos Houwerda (van Appingedam)
|  |
| Snelger Mennos Houwerda (van Appingedam), geb. circa 1475, Hoofdeling van Appingedam, ovl. circa 23 okt 1523 onder schelinge tusschen denn Erbaren Eggherick Ripperda hovetlinck toe Wytwerth eens unnde Evert Ripperda hovetlinck toe Godlynse myt synen susteren Eggericks voerbenoempten kynderen anderdeels hebben wy Johan van Buckhorst toe Buxbergen Junckheren unnd Boelo Ripperda provest hovetlinck toe Fermpsum unnd ten Damme van weghen Egghericks vorscr. unnd Mester Bewo Mensumma Cureet toe Godlynse unnd Snelger Houwerda hovetlinck ten Damme unnd Droste toe Oterdum van wegen Everds myt synen susteren sampt entlike volmechtige vruntschappes dedinges luden stede unnd vast toe holden uutghesproken dat alle schelinge voer dessen dage van up boeren unnd uutgheven als unnd alss wat schelinge se ghehat hebben sal wesen doet Beholtlick dat Eggerick vorbenoempt sal bruken dat part van Herman Tettens heert toe Leermens (welck he unnd syn selige huusfrouwe to samen gekoft hebben) syn levent lanck unnd daer na sal dat arvent up synen eersten kynderen ghelijck dat ander toeghekofte guet unnd nicht up den lesten kynderen unnd de eerste kynderen vorscr. sullen bruken de ander goeder als se sus lange gedaen hebben. Oeck alle de schulde de in de mande bij desser kynder moeder unde grotemoeder seliger dechtnissen tyden angelecht synt sullen se samptlick betalen Alle argelist uutghe sproken To orkunde der waerheyt hebben wy dedingeslude upgenompt unse Seghelen beneden an dessen breeff gehangen Gheven inden Jare ons heren dusent vyffhondert unnd elvenn des neghesten dages na der gebuerten unser lever vrouwen. |
Snelger Mennos Houwerda (van Appingedam).
Häuptling zu Appingedam [1508-1523], Drost / Ambtman periode 1506-1514 te Oterdum. Onder de pachters van de jaartaxen en accijnzen vinden we hem ook terug:.
Na de aanneming van Edzard van Oost-Friesland als heer van de stad Groningen in 1506 horen we opmerkelijk genoeg vrijwel niets van pogingen van adellijke zijde om een specifieke rol in het nieuwe bestuur te spelen. Zelfs felle tegenstanders van de stad nemen deel aan de nieuwe regering of voegen zich althans passief naar het nieuwe regime. Zo was Asinga to Rasquert een van de twee adellijke gedeputeerden van het hofgerecht, was Rembt Jensema gedeputeerde met betrekking tot belastingheffing en Snelger Houwerda ambtman te Oterdum.
tr.
met
Uit dit huwelijk een zoon:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Menne | | Appingedam | †1569 | | | 1 | 3 |
tr.
met
Snelger Mennos Houwerda (van Appingedam), zn. van Menno Houwerda (Van Appingedam) (Hoofdeling van Appingedam) en NN Popinga, geb. circa 1475, Hoofdeling van Appingedam, ovl. circa 23 okt 1523 onder schelinge tusschen denn Erbaren Eggherick Ripperda hovetlinck toe Wytwerth eens unnde Evert Ripperda hovetlinck toe Godlynse myt synen susteren Eggericks voerbenoempten kynderen anderdeels hebben wy Johan van Buckhorst toe Buxbergen Junckheren unnd Boelo Ripperda provest hovetlinck toe Fermpsum unnd ten Damme van weghen Egghericks vorscr. unnd Mester Bewo Mensumma Cureet toe Godlynse unnd Snelger Houwerda hovetlinck ten Damme unnd Droste toe Oterdum van wegen Everds myt synen susteren sampt entlike volmechtige vruntschappes dedinges luden stede unnd vast toe holden uutghesproken dat alle schelinge voer dessen dage van up boeren unnd uutgheven als unnd alss wat schelinge se ghehat hebben sal wesen doet Beholtlick dat Eggerick vorbenoempt sal bruken dat part van Herman Tettens heert toe Leermens (welck he unnd syn selige huusfrouwe to samen gekoft hebben) syn levent lanck unnd daer na sal dat arvent up synen eersten kynderen ghelijck dat ander toeghekofte guet unnd nicht up den lesten kynderen unnd de eerste kynderen vorscr. sullen bruken de ander goeder als se sus lange gedaen hebben. Oeck alle de schulde de in de mande bij desser kynder moeder unde grotemoeder seliger dechtnissen tyden angelecht synt sullen se samptlick betalen Alle argelist uutghe sproken To orkunde der waerheyt hebben wy dedingeslude upgenompt unse Seghelen beneden an dessen breeff gehangen Gheven inden Jare ons heren dusent vyffhondert unnd elvenn des neghesten dages na der gebuerten unser lever vrouwen. | |
Snelger Mennos Houwerda (van Appingedam).
Häuptling zu Appingedam [1508-1523], Drost / Ambtman periode 1506-1514 te Oterdum. Onder de pachters van de jaartaxen en accijnzen vinden we hem ook terug:.
Na de aanneming van Edzard van Oost-Friesland als heer van de stad Groningen in 1506 horen we opmerkelijk genoeg vrijwel niets van pogingen van adellijke zijde om een specifieke rol in het nieuwe bestuur te spelen. Zelfs felle tegenstanders van de stad nemen deel aan de nieuwe regering of voegen zich althans passief naar het nieuwe regime. Zo was Asinga to Rasquert een van de twee adellijke gedeputeerden van het hofgerecht, was Rembt Jensema gedeputeerde met betrekking tot belastingheffing en Snelger Houwerda ambtman te Oterdum.
Uit dit huwelijk een zoon:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Menne | | Appingedam | †1569 | | | 1 | 3 |
Eilke Houwerda van Termunten.
Hoofdeling van Termunten en door huwelijk van Appingedam.
Verwesselen verhueren Aerven hoeren rechten aerffgenaemen unnd allen hoeren vryen wyllen daer mede tho doen unnd tho laeten sunder Egge vorscr, offte synen aerffgenaemen straffinge unnd wederseggen unde dyt Bunder alle argelist nye vunden daermen dessen koepbrieff meede straffen muychte desses thoorkunde der waerheit byn nen hyr meede by aever unde aen gewest als tugesluede daer tho geropen unnd gebeeden Henrick Jacobs upt Sandt unnd Roleff Smydt unde omme meere bevestenisse der waerheit hebbe ick Menno Houwerda hoeffelinge ende Redger upgenoempt dorch begerten Egges unnd Ursule vorscr. myn Segell witlicken aen dessen brieff gehangen Gegeven inden Jaeren uns heeren dusenth vyffhunderth unnd veer unnd veertich up maenen daege nae den sonnendage oculi inder vasten.
tr. in 1420
met
Hisse Omeken Snelghersma, dr. van Omeko Snelghersma van Appingedam (ten Damme) (Hoofdeling en rechter te Appingedam en Fivelingo), geb. Appingedam circa 1400, erfdochter van de heerlijkheid Appingedam.
Hisse Omeken Snelghersma.
Hoofdeling Ten Damme 1449 samen met haar oom Poppo Snelghers.
Uit dit huwelijk 3 kinderen, waaronder:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Menno | *1440 | | †1514 | | 74 | 1 | 1 |
Eilke Houwerda
Eilke Houwerda, geb. circa 1440, Hoofdeling te Termunten.
- Vader:
Omke Holwerda, geb. Termunten circa 1360, ovl. Appingedam na 1433, tr. met
Hij krijgt een zoon:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Eilke | *1390 | | †1440 | | 50 | 1 | 3 |
Hisse Omeken Snelghersma
Hisse Omeken Snelghersma, geb. Appingedam circa 1400, erfdochter van de heerlijkheid Appingedam.
Hisse Omeken Snelghersma.
Hoofdeling Ten Damme 1449 samen met haar oom Poppo Snelghers.
tr. in 1420
met
Eilke Houwerda van Termunten.
Hoofdeling van Termunten en door huwelijk van Appingedam.
Verwesselen verhueren Aerven hoeren rechten aerffgenaemen unnd allen hoeren vryen wyllen daer mede tho doen unnd tho laeten sunder Egge vorscr, offte synen aerffgenaemen straffinge unnd wederseggen unde dyt Bunder alle argelist nye vunden daermen dessen koepbrieff meede straffen muychte desses thoorkunde der waerheit byn nen hyr meede by aever unde aen gewest als tugesluede daer tho geropen unnd gebeeden Henrick Jacobs upt Sandt unnd Roleff Smydt unde omme meere bevestenisse der waerheit hebbe ick Menno Houwerda hoeffelinge ende Redger upgenoempt dorch begerten Egges unnd Ursule vorscr. myn Segell witlicken aen dessen brieff gehangen Gegeven inden Jaeren uns heeren dusenth vyffhunderth unnd veer unnd veertich up maenen daege nae den sonnendage oculi inder vasten.
Uit dit huwelijk 3 kinderen, waaronder:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Menno | *1440 | | †1514 | | 74 | 1 | 1 |
Omeko Snelghersma van Appingedam (ten Damme).
Het geslacht dat zijn naam gegeven heeft aan de Snelgermaborg komt waarschijnlijk uit Scharmer. In 1396 evenwel treffen we reeds een Omeko Snelghers aan in Appingedam als een van de rechters van Fivelingo. Hij behoorde tot de machtigste hoofdelingen in de Ommelanden. In de strijd tussen Schieringers en Vetkopers stond hij aan de zijde van de Vetkopers. In 1398 droeg hij al zijn bezittingen op aan hertog Albrecht van Beieren, graaf van Holland, die ze hem in leen teruggaf. Dit berokkende hem de vijandschap van de stad Groningen, die omstreeks 1400 de steenhuizen van hem en zijn broer Poppo verwoestte. Het ene stond aan de westzijde en de andere aan de oostzijde van de kerk. Hoe he met de opbouw gegaan is, is niet bekend. In elk geval is er in de 17e eeuw slechts 1 borg, ten oosten van de kerk. Hoewel Appingedam een stedelijk bestuur had, oefeden de hoofdelingen er veel invloed uit, althans in de 15e eeuw. Later werd dit minder. Van de beide bovengenoemde broers treffen we Oomke nog aan tot 1433 en Poppo tot 1449, aangenomen dat we hier met dezelfde personen te maken hebben als omstreeks 1400. Van hun afstammelingen is alleen bekend Hisse, een dochter van Oomke.
In 1396 wordt Omeke Snelgers uit Appingedam genoemd als rechter van Fivelingo. Hij was een Vetkoper die vocht tegen de Schieringers en kreeg zijn land en landhuis in bruikleen van Albrecht van Beieren, graaf van Holland. Zo hebben de Groningse Schieringers bij een grote inval in het bezit van Vetkoper in 1401 de huizen van Oomke en zijn broer Poppe afgebroken. Ze hadden er een aan de oostkant en een aan de westkant van het landhuis gestaan. Oomke verschijnt in documenten tot 1433; Poppe tot 1449 toen zijn nicht Hiske hem ondersteunde als hoofdeling van Damme.
In 1396 was hij één van de rechters van Fivelingo, hij behoorde tot de machtigste hoofdelingen in de Ommelanden en in de strijd tussen de Vetkopers en de Schieringers bohoorde hij tot de Vetkopers. In 1398 droeg hij zijn bezittingen over aan hertog Albrecht van Beieren, graaf van Holland, die ze hem in leen teruggaf. Dit berokkende hem de vijandschap van de stad Groningen, die omstreeks 1400 de steenhuizen van hem en zijn broer Poppe verwoestte. Het ene stond aan de westzijde en de andere aan de oostzijde van de kerk.
De Snelgersmaborg was een borg in Appingedam. Het steenhuis wordt voor het eerst rond 1390 genoemd.
De borg werd bewoond door het geslacht Snelgers. In 1396 werd de borg bewoond door Omeko Snelghers, een rechter in Fivelingo. Het huis werd rond 1400 door de stad Groningen verwoest. De borg wordt tot 1579 door de familie Snelghers bewoond. Daarna gaat het over in de handen van de familie Van Meckema tot het in 1680 werd doorverkocht aan jonker Hindrik van Steenhuisen en daarna aan Rudolf Polman, echtgenoot van Johanna Emelia van Ewsum.
In 1727 wordt de borg verkocht aan de stad Groningen, die het huis doorverkoopt aan een aannemer. Deze blijkt de borg slechts voor de stenen gekocht te hebben en de borg wordt in 1727 gesloopt.
De Snelgersmastraat, die het centrum van Appingedam verbindt met de Westerdraaibrug, herinnert aan de borg Snelgersma.
In 1432 behandelde Oomke Snelgersma de volgende zaak: iemand van buiten den Dam (Appingedam) kwam steeds binnen en viel de huizen daar binnen. Hij oordeelde dat iedereen in Appingedam wapens zou moeten vinden om zich te bewapenen om hun bezittingen te beschermen.
Hij krijgt een dochter:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Hisse | *1400 | Appingedam | | | | 1 | 3 |
Teunis Kulk
Teunis Kulk, geb. Lisse op 14 feb 1841, ovl. Haarlemmermeer.
tr. Alkemade op 23 jun 1864
met
Klasina van der Wolf, geb. Boskoop op 1 feb 1843, ovl. Haarlemmermeer op 10 mrt 1908.
Uit dit huwelijk een dochter:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Adriana | *1871 | Haarlemmermeer | †1953 | Leiden | 82 | 1 | 1 |
Klasina van der Wolf
Klasina van der Wolf, geb. Boskoop op 1 feb 1843, ovl. Haarlemmermeer op 10 mrt 1908.
tr. Alkemade op 23 jun 1864
met
Teunis Kulk, zn. van Teunis Kulk en Trijntje Hoogewoning, geb. Lisse op 14 feb 1841, ovl. Haarlemmermeer.
Uit dit huwelijk een dochter:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Adriana | *1871 | Haarlemmermeer | †1953 | Leiden | 82 | 1 | 1 |
Teunis Kulk
Teunis Kulk.
tr.
met
Trijntje Hoogewoning.
Uit dit huwelijk een zoon:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Teunis | *1841 | Lisse | | Haarlemmermeer | | 1 | 1 |
Trijntje Hoogewoning
Trijntje Hoogewoning.
tr.
met
Teunis Kulk.
Uit dit huwelijk een zoon:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Teunis | *1841 | Lisse | | Haarlemmermeer | | 1 | 1 |
Addeke Jans
Addeke Jans, ovl. Wildervank.
tr. Veendam op 23 jun 1695
met
Geesjen Geerts, dr. van Geert Jansen en Aelke Wubbels, ged. Veendam op 25 aug 1661.
Uit dit huwelijk 4 kinderen, waaronder:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Grietien | *1710 | | | | | 1 | 1 |
Geesjen Geerts
Geesjen Geerts, ged. Veendam op 25 aug 1661.
tr. Veendam op 23 jun 1695
met
Addeke Jans, ovl. Wildervank.
Uit dit huwelijk 4 kinderen, waaronder:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Grietien | *1710 | | | | | 1 | 1 |
Geert Jansen
Geert Jansen.
tr.
met
Aelke Wubbels.
Uit dit huwelijk een dochter:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Geesjen | ~1661 | Veendam | | | | 1 | 4 |
Aelke Wubbels
Aelke Wubbels.
tr.
met
Geert Jansen.
Uit dit huwelijk een dochter:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Geesjen | ~1661 | Veendam | | | | 1 | 4 |
Derck Cleijn
Derck Cleijn.
tr.
met
Mechtelt Everts, tr. (2) met Eppo Addes Friesenborgh. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Uit dit huwelijk een dochter:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Aeltien | ~1704 | Winschoten | | | | 1 | 1 |
Mechtelt Everts
Mechtelt Everts.
tr. (1)
met
Derck Cleijn.
Uit dit huwelijk een dochter:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Aeltien | ~1704 | Winschoten | | | | 1 | 1 |
tr. (2)
met
Eppo Addes Friesenborgh.
Eppo Addes Friesenborgh
Eppo Addes Friesenborgh.
tr.
met
Mechtelt Everts.
Symon Symonsz van Haarlem
Symon Symonsz van Haarlem, geb. Haarlem circa 1160, Heer van Haarlem en van Bergen-na 1215.
tr.
met
Geertruid van Bergen, geb. Haarlem, ovl. op 7 apr 1229.
Uit dit huwelijk 2 kinderen, waaronder:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Agnes | | Haarlem | †1223 | | | 1 | 1 |
Geertruid van Bergen
Geertruid van Bergen, geb. Haarlem, ovl. op 7 apr 1229.
tr.
met
Symon Symonsz van Haarlem, zn. van Symon Galo van Haarlem (Heer van Haarlem en van Bergen-na 1174), geb. Haarlem circa 1160, Heer van Haarlem en van Bergen-na 1215.
Uit dit huwelijk 2 kinderen, waaronder:
| | naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
| 1 | Agnes | | Haarlem | †1223 | | | 1 | 1 |
