Cees Hagenbeek
Walther III Berthout heer van Mechelen
Walther III Berthout heer van Mechelen, ovl. voor 1200.

Walther III Berthout heer van Mechelen.
Gauthier III Berthout (+ ca. 1202), is een lid van de feodale adel van het hertogdom Brabant die leefde tussen het einde van de 12e eeuw en het begin van de 13e eeuw. Hij erfde van zijn vader de heerlijkheid van verschillende landen, voornamelijk bestaande uit de landen rond Mechelen en het land van Arcel. Hij was ook advocaat van het kapittel van de Sint-Rombautskathedraal in Mechelen.

Gauthier is de zoon van Gauthier II Berthout en Margareth de Grimbergen. Bij het overlijden van zijn vader in 1180 erfde hij familiebezit voornamelijk uit de landen rond Mechelen en het land Arckel. Destijds ontsnapte de heerlijkheid Mechelen, eigendom van de bisschoppen van Luik en ingesloten in het hertogdom Brabant, nog aan haar controle. Met de steun van hertog Henri de Brabant verwierf Gauthier een groeiende invloed in de stad Mechelen en eindigde hij, rond het jaar 1200, door aldaar benoemd te worden tot advocaat voor het kapittel van de Sint-Rombautskathedraal.

De datum van zijn dood, die rond het jaar 1202 zou hebben plaatsgevonden, weten we niet precies.

Gauthier trouwt met Guda de Bretagne. Noot van de redactie: dit is het proefschrift van: F. van den Branden de Reeth, Onderzoek naar de oorsprong van de familie Berthout (...), Brussel, Mémoires gekroond en memoires van buitenlandse geleerden gepubliceerd door de Koninklijke Academie, Vol. 17 (1843-1844), 1845 en Guy van Marcke de Lummen, geneanet "Stamboom van Gauthier Berthout" maar geen Projects / Medlands, waarvan ik het voorstel "Bonne de Looz" volg (zie toelichting Walter IV Berthout).

Ze kregen drie zonen: - Gauthier IV Berthout.

tr.
met

Guda van Loon, dr. van Lodewijk I van Loon (graaf van Loon 1135, burggraaf Mainz 1139, graaf van Rieneck 1155, voogd van Averbode, leenman van d) en Agnes van Metz (erfgename van Longwy 1157), ovl. Mechelen [België] in 1202.

Uit dit huwelijk 2 zonen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Wouter III  †1219 Damiate [Frankrijk]  2 9 
2 Gilles I     1 3 

Walter II van Berthout
Walter II van Berthout (Berthout van Grimbergen), ovl. na 1147.

Walter II van Berthout.
Berthout, of gespeld Berthoud, is een oud riddergeslacht, dat in de 11e eeuw voor het eerst vermeld met betrekking tot de heerlijkheid Grimbergen. Na een hoogtepunt in de 12e eeuw stierf het geslacht uit in de 13e eeuw. Hun gebied, het "Land van Grimbergen", strekte zich uit van de Schelde tot aan de Rupel in Mechelen en Leuven en de Dender in Dendermonde.

Zoon Wouter II was gehuwd met Guda , een dochter van graaf Lodewijk I van Loon. Zo werd Wouter de schoon- broer van hertog Godfried van Brabant, na diens huwelijk met Irmgard van Loon, na het overlijden van zijn eerste vrouw, Mathilde van Limburg. Na Wouter II, vooral na Wouter III splitste de familie - en het patrimonium - zich in drie takken. De hoofdtak werd gevormd door de rechtstreekse nakomelingen van Wouter III, waaruit de heren van Mechelen voort- kwamen. Zoon Gillis II, de tweede zoon werd de stamvader van de Berlaarse tak. Een derde tak splitste zich later af van de hoofdtak, met name de tak Duffel- Geel, met Hendrik I, zoon van Wouter III, als stamvader. Na Wouter III volgde voor Mechelen achtereenvolgens Wouter IV, Wouter V en Wouter VI. Deze laatste was gehuwd met Aleida van Guines en had drie zonen, Wouter VII, Jan en Gillis. Alle drie overleden zonder erfgenamen. Het patrimonium ging dan over naar een broer van Wouter VI, Floris, die reeds de voogdij had uitgeoefend over zijn neven. Floris had enkel één dochter, Sofie, die huwde met Reinout van Gelre. Zo kwam het Land van Mechelen in 1331 aan de graven van Gelre. Door het huwelijk van Wouter II met Guda van Loon, een dochter van graaf Lodewijk I van Loon, kregen zij toegang tot de belangrijkste vorstenhuizen in Neder- Lotharingen. Later zal het huwelijk van Wouter V met Maria van Auvergne, een kleindochter van hertog Hendrik van Brabant hun invloed aan het hof van de hertog nog meer uitgesproken.

De matrimoniale politiek schijnt bij de Berthout’s wel een belangrijk gegeven te zijn geweest. Wel kwamen ze hier soms in conflict met de regels van het bloedver- wantschap, waarvoor ze evenwel steeds vlot een pauselijke dispensatie bekwamen. - Wouter IV en Adelaia van Edingen, beiden afstamme- lingen van Wouter van Grimbergen in graad 5:5, - Adelaia van Guines en Wouter VI hadden ook samen Wouter van Grimbergen als voorvader, in graad 7, - Floris van Mechelen en Mathilde van der Marck hadden als gemeenschappelijke voorouder graaf Lodewijk I van Loon (zie schema),.

- Jan Berthout en Blanche van Brabant, een dochter van Godfried van Brabant en Johanna van Vierzon hadden een bloedverwantschap-verhouding van 3:4 (zie schema). Vrijwel vanaf de 12e en 13e eeuw werden uit het uitge- breid patrimonium ruime delen afgestaan aan klooster- orden. De verschillende opvolgers hebben dezelfde vrijgevigheid gehad, wat vooral de heer van Berlaar in moeilijkheden bracht. Uiteindelijk is het uitblijven van mannelijke erfgenamen een laatste oorzaak van de versplintering. Na het verlies van de heerlijkheid Mechelen onder Luikse suzereiniteit behield de familie Berthout nog een uitgebreid Brabants patrimonium, nog verdeeld tussen haar afstammelingen. Floris Berthout kon het ten dele herenigen. Voor 1287 kocht hij Berlaar en O.L.Vrouw Waver van Jan I van Berlaar. In 1305 volgde hij zijn neef Gillis op als heer van Humbeek en in 1310 werd hij heer van Mechelen. Hij overleed in 1331.

tr.
met

Margaretha van Grimbergen, dr. van Gerard I van Grimbergen (Sire van Assche van Grimberghen) en Oda van Aarschot, geb. Grimbergen [België] na 1090.

Uit dit huwelijk een zoon:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Walther III  †1200   1 2 

NN Hugosdr II van Naaldwijk
 
NN Hugosdr II van Naaldwijk1, geb. circa 1240.


NN Hugosdr II van Naaldwijk.
bracht bij haar huwelijk o.a. het blok de Doortoghe onder Naaldwijk en goederen te Monster mee, tr. ca. 1255, (7) Floris van Brederode, geb. Santpoort ca. 1225, zn van Dirck van Brederode (van Teylingen), heer van Brederode, en Alveradis van Heusden, jongere broer van Willem, heer van Brederode, vermeld 9 okt. 1270 als bloedverwant van heer Dirk van Heusden, beleend voor 1266 met het goed de Doortoghe met 33 morgen, ambachtsheer van Zevenhuizen en Zegwaard, vermeld als getuige van Floris V, 1292, 1296, en van heer Dirk van Brederode bij diens verzoening met graaf Floris V (1296).

 

tr. Velsen in 1255
met

Floris van Brederode van der Doortoge ridder5,1, zn. van Dirk I van Brederode Drossaert van Theylingen (heer van Brederode) en Alveradis van Heusden, geb. circa 1230, heer van de Doortoge, Zegwaard en Zevenhuizen, ovl. in 1295.

 

Uit dit huwelijk 4 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Dirk*1268  †1306  381 1 
2 Floris V  †1338   1 1 
3 dochter     1 0 
4 Badeloge*1262 Schipluiden †1335 Schipluiden 732 8 



Bronnen:
1.Prometheus Kwartierstatenboek (Deel XVI), Deel XVI (blz. 97)
2.Oorkondenboek van Holland en Zeeland van 1222 tot 1256, deel 2 (B 045), Oorkondenboek van Holland en Zeeland II, Dr. J.G. Kruisheer, van Gorcum, Assen, 1986 (blz. 400)
3.Oorkondenboek van Holland en Zeeland van 1222 tot 1256, deel 2 (B 045), Oorkondenboek van Holland en Zeeland II, Dr. J.G. Kruisheer, van Gorcum, Assen, 1986 (blz. 656)
4.Oorkondenboek van Holland en Zeeland van 1222 tot 1256, deel 2 (B 045), Oorkondenboek van Holland en Zeeland II, Dr. J.G. Kruisheer, van Gorcum, Assen, 1986 (blz. 741)
5.Afgeschermd, Periodiek, Kon. Ned. Gen. voor Geslacht- en Wapenkunde, ‘s-Gravenhage, vanaf 1883
Dirk van der Doortoghe
Dirk ridder van der Doortoghe1, geb. circa 1268, ridder, heer van Doortoge, ovl. voor 1306.

 
 

tr. circa 1280
met

Vrouwe Ermgaard van Naaldwijk2 (Naeldwijck, Naeldwijk), geb. circa 1250, ovl. op 11 sep 1323, tr. (2) voor 16 jun 1309 met Willem II van Leyden van Cuijk4,5, van Leyden (Oegstgeest), zn. van Hendrik van Cuijck van burggaaf van Leiden (burggraaf van Leiden) en Halewine Willemsdr van Egmond, burggraaf van Leiden, ovl. in 1321. Uit dit huwelijk geen kinderen.

Uit dit huwelijk een dochter:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Beatrice*1290  †1323 Egmond (abdijkerk) 331 3 



Bronnen:
1.Prometheus Kwartierstatenboeken (Deel XIII), Deel XIII (blz. 524)
2.Afgeschermd, Periodiek, Kon. Ned. Gen. voor Geslacht- en Wapenkunde, ‘s-Gravenhage, vanaf 1883
3.Prometheus Kwartierstatenboek (Deel XVI), Deel XVI (blz. 97)
4.Het ontstaan van Leiden. (B 021), Freek Lugt, Primavera Pers, 978-90-5997-126-4, Leiden, 2012 (blz. 82)
5.Het goed van Oegstgeest (B 151), F.H. Lugt, Uitgeverij Ginkgo, 978-90-71256-09-7, Leiden, 2009 (blz. 189)
Floris V van der Doortoghe van Brederode
Floris V van der Doortoghe van Brederode1, ovl. voor 6 aug 1338.

Floris V van der Doortoghe van Brederode.
vermeld van 1297 tot 1316, uit hem stamt waarschijnlijk het adellijke geslacht van der Duijn, aldus Mr. S. Muller Hzn: Register Floris V in Bijdr. Med. Hist. Gen. Xx11, 1901, blz. 300.
De eerste bekende van der Duijn was Willem, welgeboren.
heemraad van Schieland 1347 (v. Mieris, Charterboek.
11 p. 744). De familie is in 1947 in de mannelijke lijn uitgestorven.

 
 

relatie
met

Jkvr Beatrijs van Rodenrijs1, dr. van Dirk van Rodenrijs, geb. circa 1263, ovl. na 1299.

Uit deze relatie een dochter:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Meijna*1292     1 6 



Bronnen:
1.Afgeschermd, Periodiek, Kon. Ned. Gen. voor Geslacht- en Wapenkunde, ‘s-Gravenhage, vanaf 1883
2.Prometheus Kwartierstatenboek (Deel XVI), Deel XVI (blz. 97)
dochter van der Doortoghe
dochter van der Doortoghe.

 
 

relatie
met

Florens van Duvenvoorde, zn. van Arnold van Wassenaer van Duvenvoorde (Heer van Duivenvoorde, ridder 1258-1268) en Mehaud van Craijenhorst, ovl. Veere in mei 1301.


Bronnen:

1.Afgeschermd, Periodiek, Kon. Ned. Gen. voor Geslacht- en Wapenkunde, ‘s-Gravenhage, vanaf 1883
2.Prometheus Kwartierstatenboek (Deel XVI), Deel XVI (blz. 97)
Jan Florisz van der Brederode van der Doortoghe
Jan Florisz van der Brederode van der Doortoghe (Jan van der Doortoge), geb. Santpoort in 1250, ovl. Vronen op 27 mrt 1297.

 

tr. (1)
met

Gertrudis van Voorne.

Uit dit huwelijk een zoon:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Willem*1285 Zevenhuizen †1348  621 2 




Bronnen:

1.Afgeschermd, Periodiek, Kon. Ned. Gen. voor Geslacht- en Wapenkunde, ‘s-Gravenhage, vanaf 1883
2.Prometheus Kwartierstatenboek (Deel XVI), Deel XVI (blz. 97)
Ermgaard van Naaldwijk
Vrouwe Ermgaard van Naaldwijk1 (Naeldwijck, Naeldwijk), geb. circa 1250, ovl. op 11 sep 1323.

tr. (1) circa 1280
met

Dirk ridder van der Doortoghe2, zn. van Floris van Brederode van der Doortoge ridder (heer van de Doortoge, Zegwaard en Zevenhuizen) en NN Hugosdr II van Naaldwijk, geb. circa 1268, ridder, heer van Doortoge, ovl. voor 1306.

Uit dit huwelijk een dochter:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Beatrice*1290  †1323 Egmond (abdijkerk) 331 3 

tr. (2) voor 16 jun 1309
met

Willem II van Leyden van Cuijk3,4, van Leyden (Oegstgeest), zn. van Hendrik van Cuijck van burggaaf van Leiden (burggraaf van Leiden) en Halewine Willemsdr van Egmond, burggraaf van Leiden, ovl. in 1321.

Willem II van Leyden van Cuijk.
Willem is een broer van de burggraaf Dirck van Leiden. In 1325 komt Jan van den Zijl voor als Raad van Graaf Willem III: als zodanig is hij medezegelaar op 28-03-1326 bij het vaststellen van de lijftocht voor Badeloghe, gehuwd met Willem van Leyden, broer van burggraaf Dirck.


Bronnen:

1.Afgeschermd, Periodiek, Kon. Ned. Gen. voor Geslacht- en Wapenkunde, ‘s-Gravenhage, vanaf 1883
2.Prometheus Kwartierstatenboeken (Deel XIII), Deel XIII (blz. 524)
3.Het ontstaan van Leiden. (B 021), Freek Lugt, Primavera Pers, 978-90-5997-126-4, Leiden, 2012 (blz. 82)
4.Het goed van Oegstgeest (B 151), F.H. Lugt, Uitgeverij Ginkgo, 978-90-71256-09-7, Leiden, 2009 (blz. 189)
Beatrice van der Doortoghe
Beatrice van der Doortoghe, geb. circa 1290, ovl. op 11 sep 1323, begr. Egmond (abdijkerk).

tr. na 1 dec 1317
met

Wouter II van Egmond5, zn. van Gerard III graaf van Egmond en Elisabeth van Strijen, geb. Egmond op de Hoef op het slot in 1283, ovl. Egmond op 3 sep 1321, begr. aldaar.

 

Uit dit huwelijk 3 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Gerard*1320 Wassenaar †1398 Egmond-Binnen 781 2 
2 Jan  †1370 IJsselstein  2 11 
3 Yda  †1366   1 2 



Bronnen:
1.Prometheus Kwartierstatenboeken (Deel XIII), Deel XIII (blz. 524)
2.Afgeschermd, Periodiek, Kon. Ned. Gen. voor Geslacht- en Wapenkunde, ‘s-Gravenhage, vanaf 1883
3.Het ontstaan van Leiden. (B 021), Freek Lugt, Primavera Pers, 978-90-5997-126-4, Leiden, 2012 (blz. 82)
4.Het goed van Oegstgeest (B 151), F.H. Lugt, Uitgeverij Ginkgo, 978-90-71256-09-7, Leiden, 2009 (blz. 189)
5.Genealogie der heren en graven van Egmond (B 038), A.W.E. Dek, 1970
Dirc van Tienen
Dirc van Tienen.

Dirc van Tienen.
20 september 1355, 6 morgen min 1 1/2 hond land in Babbartspolre ... Meester Dirc van Tienen, gehuwd met jonkvrouwe Conegonden Florijsdochter van Hodenpijl, klerk van Willem, hertog etc, nadat het leen bij dode van Jan Willem IJsbrant Otzierszoonsz. was afgestorven [Bron: C. Hoek, ref. 17; L.H. 23, fol. 72]

tr.
met

Cunegonde Florisdr van Hodenpijl1,2, dr. van Floris Dircxs van Hodenpijl (schepen van Delft 1327-1328) en Genefyen Arntsdr, ovl. voor 5 mei 1389.

Cunegonde Florisdr van Hodenpijl.
20 september 1355, 6 morgen min 1 1/2 hond land in Babbartspolre ... Meester Dirc van Tienen, gehuwd met jonkvrouwe Conegonden Florijsdochter van Hodempijl, klerk van Willem, hertog etc, nadat het leen bij dode van Jan Willem IJsbrant Otzierszoonsz. was afgestorven [Bron: C. Hoek, ref. 17; L.H. 23, fol. 72]


Bronnen:

1.Ons Voorgeslacht (OV 006), Schrijver: 196 (blz. 50)
2.Prometheus Kwartierstatenboek (Deel XVII), Delft, 2001 (blz. 121)
Adri van Zessen
Adri van Zessen.

tr. in 1992
met

Jorden Willem Hagenbeek, zn. van Sander (Sander Cornelis) Hagenbeek en Adriana van Veelen, geb. Arnhem op 14 jul 1936, ovl. Goor op 11 jun 2022, begr. aldaar op 17 jun 2022.

Harry van de Visch
Harry van de Visch, geb. Haarlem op 21 dec 1913, ovl. Rotterdam op 9 jan 1995.

tr. Leiden op 22 mrt 1939
met

Rie (Maria) Webber, dr. van Sander (Alexander) Webber (tuinder, warmoezier) en Coba (Jacoba) van Weeren, geb. Leiden op 7 jan 1911, ovl. Rotterdam op 9 jan 1995.

 

Uit dit huwelijk 2 kinderen.

Jibbe Spruit
Jibbe Spruit.

tr. op 13 okt 1978
met

Nicoline Hoos, dr. van Jan A.J. Hoos en Aleida Lambertha Hagenbeek, geb. Rotterdam op 8 dec 1957, tr. (2) met George Wilhelm van Olphen. Uit dit huwelijk geen kinderen.

Uit dit huwelijk een zoon:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Sanne*1986     0 0 

Sanne Spruit
Sanne Spruit, geb. op 7 jun 1986.

George Wilhelm van Olphen
George Wilhelm van Olphen.

tr. op 13 apr 1995, (gesch. in 2003)
met

Nicoline Hoos, dr. van Jan A.J. Hoos en Aleida Lambertha Hagenbeek, geb. Rotterdam op 8 dec 1957.

Frank Willem van Herk
Frank Willem van Herk.

tr. in 1999
met

Drs Catharina Marijke Hagenbeek, dr. van Hans (Johannes) Hagenbeek (wijnkoper) en Eddy de Kiefte, geb. Rotterdam op 5 jul 1958, personeelsconsulente.

 

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Laura*1994 Amsterdam    0 0 
2 Matthijs*1998 Amsterdam    0 0 

Laura van Herk
Laura van Herk, geb. Amsterdam op 30 apr 1994.

 

Mabelia van Arkel
 
Mabelia van Arkel, geb. circa 1295.

 

tr.
met

Sweder II van Abcoude ridder, zn. van Gijsbrecht II van Zuylen van Abcoude en Hadewich Claasdr. van Abcoude van Cats, geb. Abcoude in 1280, Heer van Abcoude en Wijk bij Duurstede, ovl. Wijk bij Duurstede op 25 apr 1347, begr. aldaar.

Sweder II van Abcoude ridder.
slot Abcoude lag 1 km ten zuiden van Abcoude in de Slotpolder. Vlakbij de boerderij Landlust langs de Koppeldijk kan men in het weiland de overblijfselen van de gracht nog herkennen. Slot Abcoude heeft weinig te duchten gehad van de burgers van Utrecht en de Bisschop, omdat ze goede contacten onderhielden met de bisschop van Utrecht. Doordat Zweder van Abcoude met Mabelia van Arkel getrouwd was en hij daardoor goede familiebanden had met bisschop Jan van Arkel (1342-1364). Anders liep het toen Jacob van Gaesbeek partij koos voor o.a. Hertog Jan van Beieren. Jacob werd gevangen genomen in Utrecht en zijn kastelen Duurstede en Abcoude moest hij verkopen aan de Bisschop. De bisschop ging zelf op Duurstede wonen en Abcoude werd door kasteleins  bewaakt. Toen de bisschop in 1529 zijn wereldlijke macht verloor, verviel Abcoude aan de Staten van Utrecht.

Uit dit huwelijk een zoon:


 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Gijsbert III  †1372   1 1 



Bronnen:
1.Middeleeuwse Genealogie (A 010), Bertha van Ochten, een omstreden voorouder, Auteur Frans Roelvink, 12 aug 2022
2.Floris V, een politieke moord in 1296 (B 207), Prof. dr. E.H.P. Cordfunke, Walburg Pers, Zutphen, 2011 (blz. 34)
Wouter II van Egmond
 
Wouter II van Egmond1, geb. Egmond op de Hoef op het slot in 1283, ovl. Egmond op 3 sep 1321, begr. aldaar.

 
 

tr. na 1 dec 1317
met

Beatrice van der Doortoghe, dr. van Dirk ridder van der Doortoghe (ridder, heer van Doortoge) en Vrouwe Ermgaard van Naaldwijk, geb. circa 1290, ovl. op 11 sep 1323, begr. Egmond (abdijkerk).

Uit dit huwelijk 3 kinderen:


 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Gerard*1320 Wassenaar †1398 Egmond-Binnen 781 2 
2 Jan  †1370 IJsselstein  2 11 
3 Yda  †1366   1 2 



Bronnen:
1.Genealogie der heren en graven van Egmond (B 038), A.W.E. Dek, 1970
2.Genealogie der heren en graven van Egmond (B 038), A.W.E. Dek, 1970 (blz. 11)
Jeanne van Arkel
Jeanne van Arkel.

tr.
met

Alewijn III van Leijden van Pendrecht1,2, zn. van Alewijn II van Leijden (burgraaf van Leiden, heer van Rijnland en Wassenar) en Bertha van Lynden, geb. Bleiswijk circa 1110, burggraaf van Leiden, ovl. in 1198.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

 naamgeb.plaatsovl.plaatsoudrelatiekinderen
1 Halewin  †1198   1 3 
2 Elinand     1 3 



Bronnen:
1.Het ontstaan van Leiden. (B 021), Freek Lugt, Primavera Pers, 978-90-5997-126-4, Leiden, 2012 (blz. 76)
2.Rijnland in de donkere eeuwen (B 051), Freek Lugt, Primavera, Leiden, 2021 (blz. 251)