Heilwig van Arkel
Heilwig van Arkel1, ovl. na 1337.
| |
- Moeder:
Elisabeth van Emmikhoven, geb. circa 1280, ovl. circa 1320, tr. (2) met Claes Claeszn (Nicolaes, Claeys) Oem2,5,6,9, zn. van Claes Claeszn Oem (schepen, wijnkoper, pachter van de wijnaccijns) en Elisabeth Vrancken van Dordrecht, geb. Dordrecht circa 12752,6,3,7, ambachtsheer van Dubbeldam, verlijdt in het Leen-register van Hollant, schout van Dordrecht, Ambachts-heer van Dubbeldam, verlijdt in het Leen-register van Hollant Dordrecht, Zuid-Holland2,3 schout in Dordrecht,
Was Ambachts-heer van Dubbeldam, verlijdt in het Leen-register van Hollant, 1318. Schout va
"1325 Kleys Oem. Kleysz Ridder, werde verslagen van de Oost-Vriezen, in den Veld-slag by Sta,
Ambachts-heer van Dubbeldam, verlijdt in het Leen-register van Hollant Dordrecht, Zuid-Holland6,7 schout in Dordrecht,
Was Ambachts-heer van Dubbeldam, verlijdt in het Leen-register van Hollant, 1318. Schout va
"1325 Kleys Oem. Kleysz Ridder, werde verslagen van de Oost-Vriezen, in den Veld-slag by Sta
Ovl. Bij Stavoren, Friesland op 26 sep 13452,4,6,8. Uit dit huwelijk geen kinderen.
tr.
met
Dirk van Ameide van Herlaer1, zn. van Gerard van Loon ridder en Aleid van Herlaer, geb. circa 1273, heer van Ameide, ovl. na 1341.
Dirk van Ameide van Herlaer.
18 juni 1312: Dideric van Harlare, knape, verklaart verschenen te zijn voor bisschop, ecclesie en mannen .
van Utrecht en ten overstaan van Harbaren van Arkel, zijn zwager, Ghisebrecht van Yselsteyne, Ghisebrecht uten Goye, Hubrecht van Vijanen, Hubrecht van Sconouwen, Arnoud van Yselsteyne, Johan van Linscoten, Steven van Sulen, Wouter van Sulen, Geliis van den Bosche, ridders, e.a. huis en hofstede ter Ameyde aan de bisschop te hebben overgedragen en deze weder in leen te hebben ontvangen, o.a. zegel van Dirck verloren.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Johan | | | †1375 | | | 1 | 2 |
Bronnen:
1. | De oudste generaties van Herlaer (B 036), N.L. van Dinther, 2020 (blz. 31) |
2. | Begin van Hollant in Dordrecht, mitsgaders der eerste Stede beschrijvinge, reger (S483), Johan van Beverwyck, Gedruckt door Jasper Gorrisz. Anno 1640 |
3. | Beschryvinge Der stad Dordrecht: Vervatende Haar Begin, Opkomst, Toeneming, en v (S221), Matthys Janszn Balen, Gedrukt by Symon Onder de Linde, Anno MDCLXXVII |
4. | Vandaagindegeschiedenis.Nl (S516), André Horlings |
5. | Regionaalarchiefdordrecht.Nl/biografisch-Woordenboek (S482), S482 |
6. | Begin van Hollant in Dordrecht, mitsgaders der eerste Stede beschrijvinge, reger (S483-2), Johan van Beverwyck, Gedruckt door Jasper Gorrisz. Anno 1640 |
7. | Beschryvinge Der stad Dordrecht: Vervatende Haar Begin, Opkomst, Toeneming, en v (S221-2), Matthys Janszn Balen, Gedrukt by Symon Onder de Linde, Anno MDCLXXVII |
8. | Vandaagindegeschiedenis.Nl (S516-2), André Horlings |
9. | Regionaalarchiefdordrecht.Nl/biografisch-Woordenboek (S482-2), S482-2 |
Gerartken van Loon gezegd van Meerwijck
Gerartken van Loon gezegd van Meerwijck.
tr.
met
Willem van Gent.
Willem van Gent
Willem van Gent.
tr.
met
Gerartken van Loon gezegd van Meerwijck, dr. van Jan van Meerwijck gezegd van Herlaer en Johanna van Cuyk Herpen (jonkvrouw van Meerwijc).
Willem van Herlaer
Willem van Herlaer1, geb. circa 1250, ovl. na 1281.
Bronnen:
Godefridus van Herlaer
Godefridus van Herlaer1, geb. circa 1225, ovl. vermoedelijk 1281.
tr.
met
Limodis ? 4.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Willem | *1250 | | †1281 | | 31 | 0 | 0 |
Bronnen:
Limodis ?
Limodis ? 1.
tr.
met
Godefridus van Herlaer2, zn. van Dirck V van Herlaer en Petronella vrouwe van Poederlee (Vrouwe van Herlaar), geb. circa 1225, ovl. vermoedelijk 1281.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Willem | *1250 | | †1281 | | 31 | 0 | 0 |
Bronnen:
Petronella van Poederlee
Petronella vrouwe van Poederlee1, Vrouwe van Herlaar, ovl. na 1235.
Petronella vrouwe van Poederlee.
Vrouwe Petronella was een generatiegenoot van deze Dirck van Herlaer. Vogels wijst er op dat de nakomelingen van beide zonen van Petronella, Dirck en Godfried, een dubbelgekanteelde dwarsbalk in het wapen voerden. Het is daarom aannemelijk dat hun vader, Petronella’s echtgenote, reeds het wapen van Herlaer voerde. De nakomelingen van Godfried hielden goed in Herenthout in leen van de nakomelingen van de oudste broer Dirck. Vrouwe Petronella en haar man zullen derhalve al in het bezit zijn geweest van zowel Herlaar als goed in Herenthout. Godfried Croenen oppert dat vrouwe Petronella een dochter geweest kan zijn van de Belgische edelman Godfried van Poederlee, die in 1209 samen met zijn oudere broer Wouter wordt vermeld. Van Wouter zouden dan de heren van Poederlee afstammen. .
De jongste zoon van Petronella, Godfried, zou dan volgens toenmalig gebruik naar zijn moeders vader genoemd zijn.
Petronella, Vrouwe “Domina” van Herlaar, stelt in 1227 het klooster Postel en zijn onderhorigen vrij van tol binnen haar jurisdictie. Petronella, “Ego Petronella nobilis matrona, domina de Herlart”, oorkondt tussen 6 april 1235 en 29 maart 1236, met toestemming van haar kinderen Dirck en Godfried, dat Winricus van Poppel een erfelijke cijns, hem te betalen door het klooster Postel, welke cijns hij van haar in leen hield, aan haar ten behoeve van het klooster heeft afgestaan.
Petronella wordt hier omschreven als Vrouwe van Herlaar, niet als Petronella “van” Herlaar. Matrona heeft de betekenis dat we hier van doen hebben met een getrouwde of getrouwd geweest zijnde vrouw. In tegenstelling tot Van Doornmalen ben ik van mening dat zij de weduwe is van Dirck van Herlaar en niet .
diens erfdochter.
De edelvrouw had als haar man nog leefde slechts een potentieel recht op de bezittingen. Als zij weduwe werd en dit bleef door een tweede huwelijk af te wijzen, kwam zij in het bezit van het domein en kon zij dit vrij, als een man, beheren. Een voorbeeld is de eerste vermelding waarbij zij het klooster Postel vrij van tol binnen haar jurisdictie verleende, haar beide zonen werden niet vermeld en zullen dan dus nog niet handelingsbekwaam geweest zijn, jonger dan 14 jaar, acht jaar later worden ze wel vermeld.
De zonen moeten geboren zijn vóór 1218 om in 1236 min. 14 jaar oud te zijn. Het huwelijk tussen Dirk en Petronella zal dus ca, 1216/1217 zijn gesloten.Wie deze Petronella is blijkt moeilijk te verklaren onderstaand twee mogelijkheden en de mening van Van Doormalen.
tr. circa 1217
met
Dirck V (Dirck IV) van Herlaer1,2, zn. van Theodericus van Herlaer en Udehilde , ovl. voor 1227.
Dirck V van Herlaer.
Heer van Herlaar en Ameide, ridder, voogd abdij van Echternach te Waalre etc. en Voogd van de bisschop van Luik te Herlaer etc In 1214 te Tilburg oorkondt Hendrik II, hertog van Brabant, dat Willem graaf van Megen en zijn zoon Diederik hun allodium te Rixtel hebben overgedragen aan de Tempeliers. De getuigen zijn: Folpert van Lede, Alard van Driel, Dirck van Herlaer, Willem Vos, Gerard van Goirle en zijn broer Nicolaus, Walter .
Bac, en vele anderen.
Op 15 juni 1218 schenkt graaf Adolf van Berg de hof Dieteren (Dieren in Gelderland) aan de Duitse Orde. Onder de getuigen als eerste Herman van Elsoo direct door Dirck van Herlaer. Deze oorkonde is opgemaakt in Damietta Egypte, waar op 7 augustus 1218 Adolf van Berg sneuvelde bij het beleg van deze stad. De getuige Dirck van Herlaer was de 2e getuige in deze oorkonde en was derhalve eveneens aanwezig in de 5e kruistocht. Herman van Elso is ook bekend als de stichter van de Steinse dynastie, hij komt samen met zijn broer Arnold vanaf 1202 voor als leenmannen van de graven van Loon. Hij beschikte over de tienden van Gerdingen en Stein ten voordele van de abdij van Herckenrode en van de Duitse Orde. Damietta werd op 5 november 1219 ingenomen.
Uit dit huwelijk 2 zonen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Godefridus | *1225 | | †1281 | | 56 | 1 | 1 |
2 | Dirk | *1218 | | | | | 2 | 3 |
Bronnen:
Theodericus van Herlaer
Theodericus (Dirck) (Dirck III) van Herlaer1, geb. Sint-Michielsgestel in 1085.
Theodericus van Herlaer.
Vermeld 1107-1167 In de Postelse oorkonde te dateren tussen 1173-1179 wordt melding gemaakt van de overdracht aan abt Herman door Dirck van Herlaer van zijn allodiaal bezit en advocatuur te Elmeth/Helmet/ Elmt (onder Bladel) tegen een vergoeding van 28 mark en voor eenzelfde bedrag van 28 mark af te zien .
van zijn rechten op land, waterlopen en weilanden betrekking hebbend op een zesde part van het allodium Postel. Abt Herman vertrouwde aan broeder Raoul de zorg toe de overdracht uit de handen van Wouter Berlaer en Heer Hendrik advocaat van Mol te aanvaarden in tegenwoordigheid van vele vertegenwoordigers van de adel. Getuigen waren: Hendrik van Breda, Dirck van Altena, Gerard van Boxtel en zijn broer Willem, Arnold van Heusden, Herebertus van Hese en vele anderen. Deze schenking zou plaats gevonden hebben tussen 1151 en 1155. Na de dood van zijn moeder Udelhilde ontstond er een twist over deze schenking van wege het moederlijk aandeel met zijn zuster en haar echtgenoot Floris van Voorne. Zij kwamen bij elkaar om deze twist op te lossen en de nalatenschap te verdelen door een compensatie te geven aan zijn zuster en zwager met de goederen die Dirck bezat te Gerdingen (bij Bree) en Baesweiler (15 km ten noorden van Aken), waarbij Dirck van Herlaer zijn gedane belofte aan Postel gestand bleef doen mede met een eed gedaan door zijn ministerialen Brusten, Dirck Stempel en Amelius.
In het bovenstaande maken we kennis met de directe familieleden van Dirck van Herlaer. Allereerst zijn moeder Udelhilde, Verdonk gaat er van uit dat zij de dochter is van Dirck van Herlaer de broer van graaf Arnold van Loon op grond van de vernoeming naar zijn grootmoeder van moederszijde .
Othelhilde echtgenote van graaf Dirk III van Holland. Udelhilde zou dan gehuwd zijn met een echtgenoot die de naam Dirck van Herlaer aannam, zoals Dirck van Loon ook de naam van zijn echtgenote Van Herlaer aannam. In de vorige generatie is vermeld dat zowel in 1133 als in 1140 een Dirck van Herlaer is te signaleren, zodat er twijfel kan ontstaan of Udelhilde een dochter van Dirck van Herlaer was en de gesignaleerde Dirck van Herlaer niet zijn zoon. Anders dan alleen van wege een zekere naamovereenkomst is er geen bewijs voorhanden dat Udelhilde een dochter van Dirck van Herlaer zou zijn. .
De naam Udelhilde komt echter ook vaker voor. De echtgenote van Lodewijk II graaf van Arnstein († ca. 1117) is Udelhilde van Odenkirchen (bij Mönchengladbach). Hun dochter Udelhilde van .
Arnstein zou getrouwd zijn met graaf Gerhard van Nürings. Als echtgenote van Gerard van Nürings wordt ook aangegeven Udahild von Köningsundengau. Van Dinther geef er ook daarom de voorkeur dat zij de echtgenote is van Dirck II van Herlaer doch geen dochter van Dirk I van Herlaer.
tr. (1)
met
Udehilde De naam Udelhilde komt echter ook vaker voor. De echtgenote van Lodewijk II graaf van Arnstein
(† ca. 1117) is Udelhilde van Odenkirchen (bij Mönchengladbach). Hun dochter Udelhilde van
Arnstein zou getrouwd zijn met graaf Gerhard van Nürings.
35 Als echtgenote van Gerard van Nürings
wordt ook aangegeven Udahild von Köningsundengau.36 Ik geef er ook daarom de voorkeur dat zij
de echtgenote is van Dirck II van Herlaer doch geen dochter van Dirk I van Herlaer, ovl. na 1140.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Dirck V | | | †1227 | | | 1 | 2 |
Bronnen:
Gijsbert de Cock van Hemert.
Huwelijk (met Goede uten Ham).
Gijsbert, leenman v/h huis Waardenburg, voerde in het schildhoofd v/h Chatillonwapen drie zwarte (klop-)hamers.
Gijsbert bouwde vóór het jaar 1350, op 1000 meter afstand van kasteel Waardenburg, het huis Klingelenburg,.
…later bekend als Kasteel Neerijnen.
1363 : inter-familaire overdracht van goederen (met Goede uten Ham).
Anno 1363 draagt Willem (Both) van der Merwede, g.m. Petronella 'Nelle' de Cocq van Neerijnen.
alle goederen in Tuil over aan zijn schoonmoeder Goede, weduwe van Gijsbert, en haar kinderen.
1363 : Overlijden.
1367 : Inter-familaire overdracht van goederen (met Goede uten Ham).
Akte waarbij Goede Gueda, weduwe van. heer Ghiselbertus Koc de Nederynen, aan haar zoon.
Wilhelmus belooft afstand te zullen doen van haar goederen in de eningen van Dryel en Deyl en in de heerschap Buren.
t.b.v. haar kinderen, m.n. Fredericus, Ghiselbertus, Theodericus, Rudolphus, Christina, Elisabeth en Bert(h)a.
Bronnen:.
Gelders Archief - Huizen Waardenburg en Neerijnen.
1376 : Inter-familaire overdracht van goederen (met Goede uten Ham).
Anno 1376 verkopen Bertha & Wouter, i.c.m. broers/zwagers Gijsbert, Frederick en Dirck.
en (schoon-)zuster Elisabeth, goederen in Neerijnen en Waardenburg aan hun (oudste) broer Willem.
Bronnen:.
Gelders Archief - Huizen Waardenburg en Neerijnen.
voor 1385 : Inter-familaire overdracht van goederen (met Goede uten Ham).
Vóór anno 1385 gaan goederen van Elisabeth in Tuil en Deil “via versterf” over naar haar zuster Christina.
1394 : Inter-familaire overdracht van goederen (met Goede uten Ham).
Anno 1394 verkoopt Frederick goederen te Waardenburg aan zijn (oudste) broer Willem.
1408 : Inter-familaire overdracht van goederen (met Goede uten Ham).
Anno 1408 doen de kinderen van Theodoricus Dirck afstand v/d goederen in Neerijnen, Waardenburg, etc.
… die zij via versterf hadden verkregen van hun vader en van (hun oom) Roelof ten behoeve van o.a. oom Willem & oom Gijsbert.
tr.
met
Goede uten Ham, dr. van Frederik uten Ham (ridder) en Christina Grauwert, geb. circa 1315, ovl. na 1386.
Gijsbert de Cock van Hemert en Goede uten Ham
Gijsbert, leenman v/h huis Waardenburg, voerde in het schildhoofd v/h Chatillonwapen drie zwarte (klop-)hamers
Gijsbert bouwde vóór het jaar 1350, op 1000 meter afstand van kasteel Waardenburg, het huis Klingelenburg,
…later bekend als Kasteel Neerijnen.
Uit dit huwelijk 9 kinderen, waaronder:
Arend Jansz van Herlaer van Zuilichem
Arend Jansz van Herlaer van Zuilichem, geb. circa 1405, schepen van Zuilichem, ovl. voor 1473.
Arend Jansz van Herlaer van Zuilichem.
Vermeld tussen 5 juni 1419 en 26 aug 1438.
Heer van Muylkerke (Dussen).
Arent van Herlaer, Heer van Muylkerke (overl. vóór 1473) was in tweede echt gehuwd met Aleidis.
…stichters van het kartuizerklooster te Vught.
Opm: in 1314 hadden de 'van Herlaers' hun Brabants bezit (o.a. Het goedt van Herlaer) verkocht.
…De clan "verkast" naar Poederoijen, vervolgens Ammerzoden in de prov. Gelderland e.o. naar Empel en Meerwijk.
tr. (1) na 1435
met
Aleydis bastaardin Pieck1, dr. van Gijsbert Pieck (rentmeester v/d Hertog van Gelre, later Thesaurier van Holland) en ldelard Allartsd de Swart, geb. Beesd in 1420, ovl. in 1486, tr. (2) in 1473 met Gerard van Strijen. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Celye | | | †1505 | | | 2 | 1 |
tr. (2) circa 1425
met
Elisabeth van Brakel, dr. van Johan ridder van Brakel van der Zalm (ridder, Heer van Willingen Langerak) en Johanna Sweersdr van Bloemensteyn (leenvrouw).
Bronnen:
Aleydis bastaardin Pieck
Aleydis bastaardin Pieck1, geb. Beesd in 1420, ovl. in 1486.
- Vader:
Gijsbert Pieck1, zn. van Arnt Pieck (raad en rentmeester-generaal van Gelre) en NN Zoudenbach, geb. Beesd circa 1385, rentmeester v/d Hertog van Gelre, later Thesaurier van Holland, ovl. Beesd in 1436, tr. (1) circa 1419 met
| |
tr. (1) na 1435
met
Arend Jansz van Herlaer van Zuilichem, zn. van Jan (Johannes Gerardsz) ridder van Herlaer en Meerwijck (ridder van Ameyde, Empel en Meerwijk en Poederoyen) en Jvr Agnes de Rover, geb. circa 1405, schepen van Zuilichem, ovl. voor 1473, tr. (2) met Elisabeth van Brakel. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Arend Jansz van Herlaer van Zuilichem.
Vermeld tussen 5 juni 1419 en 26 aug 1438.
Heer van Muylkerke (Dussen).
Arent van Herlaer, Heer van Muylkerke (overl. vóór 1473) was in tweede echt gehuwd met Aleidis.
…stichters van het kartuizerklooster te Vught.
Opm: in 1314 hadden de 'van Herlaers' hun Brabants bezit (o.a. Het goedt van Herlaer) verkocht.
…De clan "verkast" naar Poederoijen, vervolgens Ammerzoden in de prov. Gelderland e.o. naar Empel en Meerwijk.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Celye | | | †1505 | | | 2 | 1 |
tr. (2) in 1473
met
Gerard van Strijen1, ovl. in 1482.
Bronnen:
Willem van Herlaer
Willem van Herlaer, ovl. voor 1351.
tr.
met
Elisabeth Utenhove, dr. van Gilles van Utenhove, vrouwe van Nederhem.
Walram Berthout van Berlaer
Walram Berthout (Walraven) van Berlaer, geb. circa 1328, heer van Helmond en Keerberge, ovl. voor 1362.
Walram Berthout van Berlaer.
vermeld tussen 1357 en 1360.
tr.
met
Elisabeth van Utenhove van Vilvorden, dr. van Johan van Utenhove en N. van Herlaer van Damme, geb. Deventer in 1342, vrouwe van Nederhem, ovl. circa 1407.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Johan IV | | | †1425 | | | 0 | 0 |
Elisabeth Utenhove
Elisabeth Utenhove, vrouwe van Nederhem.
tr.
met
Willem van Herlaer, zn. van Walraven van Herlaer van Poederlee, ovl. voor 1351.
Walraven van Herlaer van Poederlee
Walraven van Herlaer van Poederlee.
Hij krijgt een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Willem | | | †1351 | | | 1 | 0 |
Margaretha van Utenhove gezegd van Herlaer
Margaretha van Utenhove gezegd van Herlaer.
Margaretha van Utenhove gezegd van Herlaer.
zij krijgt uit de erfenis van haar oom Willem van Herlaer bezittingen in Vilvoorde. In die buurt ligt nog de watermolen van Zelk (in vervallen toestand) waarvan Willem van Herlaer in 1322 de sluis verkocht aan het St.Lambert - Kapittel in Luik.
tr.
met
Adam de Visschere van Ophem.
Adam de Visschere van Ophem
Adam de Visschere van Ophem.
tr.
met
Margaretha van Utenhove gezegd van Herlaer, dr. van Johan van Utenhove en N. van Herlaer van Damme.
Margaretha van Utenhove gezegd van Herlaer.
zij krijgt uit de erfenis van haar oom Willem van Herlaer bezittingen in Vilvoorde. In die buurt ligt nog de watermolen van Zelk (in vervallen toestand) waarvan Willem van Herlaer in 1322 de sluis verkocht aan het St.Lambert - Kapittel in Luik.
Gilles van Utenhove
Gilles van Utenhove.
Hij krijgt 2 kinderen:
Nicolaas van Herlaer
Nicolaas van Herlaer.
Hij krijgt een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Walraven | | | | | | 1 | 1 |
Arnt van Herlaer en Ameide
Arnt (Arnoldus, Arnoud) van Herlaer en Ameide1.
tr.
met
Beatrix van der Dussen.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Agnes | *1257 | Ameide | | | | 1 | 0 |
Bronnen: