Erlande de Jodoigne
Erlande (Ermengarde) de Jodoigne, geb. circa 1005.tr.
met
Giselbert I dit de Duras 'd Orchimont (van Loon, van Looz) (Orchimont, d'), zn. van Otton graaf van Looz en Liutgard Emma van Namen, geb. Orchimont [België] circa 1007, ovl. Orchimont [België] circa 1045 (1068), , Chevalier, seigneur d'Orchimont, Falmont, et Ciney (partie). Avoué de Ciney (partie haute) pour le Chapitre St Lambert de Liège, tr. (2) met Oda van Chiny. Uit dit huwelijk geen kinderen. |  |
Uit dit huwelijk 2 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Emmo III | *1020 | Borgloon [België] | †1078 | Borgloon [België] | 57 | 3 | 5 |
2 | Hadwise | | | †1087 | | | 1 | 1 |
>
Kunigonda van Arkel
Kunigonda van Arkel, geb. in 1313.- Vader:
Jan III van Arkel1, zn. van Jan (Johan Herbaren) graaf van Arkel (ridder, heer van Arkel) en Bertrade Gerardsdr van Sterkenburgh, geb. tussen 1265 en 1270, heer van Arkel, vermeld 1297-1324, ovl. op 24 dec 1324, begr. St. Maarten en St. Vincent, tr. (1) in 1293 met Mabelia van Voorne. Uit dit huwelijk 2 kinderen, tr. (2) in 1314. Uit dit huwelijk een zoon, tr. (2) voor 1314.
tr.
met
Jan V van Heusden, zn. van Jan III van Heusden van Drongelen (ridder, heer van Dussen) en Ermgard van Horn-Cranendonk (vermeld 1298-1317), geb. circa 1300, ovl. in 1331.
Bronnen:
1. | Floris V, een politieke moord in 1296 (B 207), Prof. dr. E.H.P. Cordfunke, Walburg Pers, Zutphen, 2011 (blz. 34) |
2. | Het voorgeslacht van Ir. Adriaan Stoop (1856-1935) (S645), S645 |
3. | Het voorgeslacht van Ir. Adriaan Stoop (1856-1935) (S645-2), S645-2 |
4. | Floris V, een politieke moord in 1296 (B 207), Prof. dr. E.H.P. Cordfunke, Walburg Pers, Zutphen, 2011 (blz. 76) |
>
Jan V van Heusden
Jan V van Heusden, geb. circa 1300, ovl. in 1331.tr.
met
Kunigonda van Arkel, dr. van Jan III van Arkel (heer van Arkel, vermeld 1297-1324) en Kunigunde van Virneburg, geb. in 1313.
Bronnen:
1. | Floris V, een politieke moord in 1296 (B 207), Prof. dr. E.H.P. Cordfunke, Walburg Pers, Zutphen, 2011 (blz. 76) |
2. | Floris V, een politieke moord in 1296 (B 207), Prof. dr. E.H.P. Cordfunke, Walburg Pers, Zutphen, 2011 (blz. 34) |
>
Engelbert Willemsz van Horne van Ghoor van Cranendonck
Engelbert Willemsz van Horne van Ghoor van Cranendonck1, geb. Horn in 1195 (tussen 1195 en 1195), ged. in 1200, in Cranendonk, ovl. Horn op 28 mei 1264,
, vermeld in 1245 abdij van Averboden Stamvader van de heren van Cranendonck; heer van Ghoor na 1219 en heer van Cranendonck en Eindhoven na 1242.
Engelbert van Horne was een zoon van Willem van Horne en Margaretha van Altena. Hij erfde van zijn oom, Dirk III van Altena bezittingen in de omgeving van Maarheeze. Vermoedelijk was hij jonger dan zijn broer Willem die Altena van hun oom erfde. Engelbert liet een kasteel bouwen tussen Maarheeze en Soerendonk. Het kasteel werd Cranendonck genoemd; "kraan" van kraanvogel en "donck" van heuvel.
Engelbert verwierf de voogdij over de kerkelijke goederen te Budel en van de abdij te Aken en wist deze rechten uit te breiden. Hij verkreeg vooral belangrijke rechten in Budel, zoals het aanstellen van schout en schepenen. Hiermee werd de basis gelegd voor de toevoeging van Budel aan Cranendonck, twee eeuwen later in 1421.
Engelbert was de stamvader van een zijtak van de heren van Horne; de heren van Cranendonk. Zijn zoon Willem was de eerste die zich heer van Cranendonck noemde en in de mannelijke lijn bleven het "de heren van Cranendonck". Nadat het huis in mannelijke lijn was uitgestorven gebruikten de nakomelingen in de vrouwelijke lijn nog steeds de naam, in verschillende spellingen.
In de meeste genealogieen wordt een huwelijk genoemd met Ermgard van Mierlo, dochter van Hendrik I van Rode van Rooverre en Margaretha van Cuijck. Ook wordt Catharina van Bentheim genoemd als echtgenote van Engelbert. Zij was een dochter van Boudewijn I graaf van Bentheim en Jutta van Limburg. Vermoedelijk is Ermegard voor 1250 overleden en Engelbert hertrouwt met Catherina. Engelbert zou met Ermegard een zoon hebben, Willem en met Catherina een tweede zoon, Daniel. In de regresten van het archief Roermond worden in 1283-1285 Willem en Daniel als broers vermeldt. Willem Engelbertszoon is dan vermoedelijk heer van Cranendonck. Daniel wordt daarna in 1306 genoemd als Daniel I van Ghoor.
De heerlijkheid Ghoor was in de 12e eeuw bezit van de heren van Loon (de Looz). Na 1200 heeft Willem van Loon de heerlijkheid volgens Keizer (p. 25 en 26) overgedaan aan de heer van Horn. Dit zal in eerste instantie Engelbertus IV zijn geweest. Na het overlijden van Engelbertus IV ca. 1219 zal de titel zijn overgegaan naar Engelbertus de stamvader van de Cranendoncktak. Daniel I van Ghoor erfde de titel heer van Ghoor van zijn vader. Zijn halfbroer Willem werd heer van Cranendonck en heer van Eindhoven.
Engelbert was namelijk ook heer van Eindhoven. Vermoedelijk erfde hij die titel van zijn oom Dirk III. Hardenberg zegt in zijn booekbespreking van "T. Klaversma, De heren van Cranendonk en Eindhoven" dat Klaversma terecht het ontstaan van de heerlijkheid Cranendonk uit het goederenbezit van de heren van Altena rond Eindhoven wil verklaren. Het lijkt er dan ook op dat Eindhoven als een onderdeel van Cranendonk kan worden gezien.
Deze Engelbert van Horne is een zoon van Willem van Horne (1170-voor 1196). Met zijn broer Willem komt hij na 1215 regelmatig voor in akten van zijn oom Dirk III van Altena. Dirk III van Altena had geen wettige opvolger en zag zijn neven, de zonen van zijn zus Margaretha als zijn erfgenamen. Volgens de regesten van het archief Roermond schenkt Dirk III van Altena in 1220 goederen aan het Duitshuis te Schelluinen (ten Westen van Gorinchem). Getuigen zijn dan Willen Engelbert van Horne. Aangenomen dat zij dan meerderjarig zijn, dan is een geboortejaar tussen 1195 en 1200 voor beide broers aannemelijk.
In de regesten van het archief van Roermond wordt Engelbert, zoon van Horn, heer van Ghoor (van 1212-1388) genoemd; nr. 174, 1212-1265 heren van Ghoor.- Vader:
Wilhelm II (Engelbert) (Willem) van Horne2, zn. van Jan I van Horne (seigneur van Horn) en Adélaïde Gijsbertus van Bronckhorst, geb. Horn, ovl. Heeze circa 1240 (voor 1196), begr. Cranendonck, , Willem [I] van Horne (-after 1189). Willem van Horne is named in a charter dated 1189 under which Rutger van Mereheim donated property to Kamp abbey before leaving on crusade. The register of the archives of Roermond include a reference to Theodericus aartsdiaken van Luik confirming the donation of Winricus mansus in Linna..rechten en allodia te Bemela made by Rutger van Mereheym to Kamp abbey on leaving for crusade, dated 1189 at Meerheim, witnessed by ..Willem van Hornen, Dirk van Altena en zijn zoon Boudewijn, de voogd van Roermond, Herman van Holcho.. ..Duo fratres de Hornen, Otto de Buren.. witnessed the charter dated 1191 under which Otto..comes Gelrie et Rychardis uxor mea donated property in curia Putten to Werden abbey. The names of the two brothers are not stated in the document but, from a chronological point of view only, it is possible that they were Willem [I] and Engelbert [III] ../.. --- van Horne . From a chronological point of view, it is possible that this person is the same as Willem [I] van Horne who is named above. If that is correct, it may help explain the joint appearance of members of the Horn and Altena families as witnesses to the 1189 document which is quoted above, assuming that this personþs wife was a member of the Altena family as suggested below. m [--- van Altena, daughter of ---. The documentation which suggests that the first wife of Dirk [III] van Altena was the paternal aunt of the two brothers Willem and Engelbert van Horne is discussed below. However, a contrary line of argument is indicated by a charter dated 7 May 1230, under which Theodoricus dictus dominus de Altena..et consanguineus meus Wilhelmus de Horne recognised castrum meum de Altena as a fief held from Floris IV Count of Holland. The word consanguineus suggests a blood relationship, not a relationship by marriage. If this is the correct interpretation of the second document, it suggests that Dirk [III] van Altena was the maternal uncle of the Horn brothers, their mother being Dirkþs sister. This appears to be supported by the charter dated 1235 under which Wilhelmus dominus de Hoirne confirmed avunculus meus..dominus Theodericus de Altena in possession of castri de Altena, assuming that avunculus should be interpreted in its strict sense of maternal uncle (which is far from certain). Wolters cites a charter dated 1244 which he quotes (in translation) as providing that Willem van Horne confirmed the donation of property by son oncle maternel Thierry Seigneur dþAltena to the abbey of Herckenrode. However, it is not known whether oncle maternel is the correct translation of the wording of the original charter which has not yet been seen. The hypothesis also appears corroborated by the succession of her grandson Willem [II] Heer van Horne as Heer van Altena after the death of Dirk [III] van Altena in [1241/47]. Two children: a) Willem [II] van Horne (-[1237/41]). Heer van Horne. b) Engelbert van Horne Comte, de Hornes, Sieur, d'Altena, de Weert, de Nederweert, Grand-Veneur, du Saint Empire Romain Ger, Senhor de Horn, Altena, Heeze e Venloon. Tomou parte na Oitava Cruzada, na Batalha de Woeringen. Foi morto na Batalha de Zierikzee, Willem was heer van Horne van 1219 tot 1240 en heer van Helmond. Willem I van Horne Willem I van Horne was een edelman uit het Huis Horne die leefde van 1200-1264. Hij was heer van Horn en ook onder meer van Helmond. In 1222 verkocht hij de heerlijkheid Helmond aan hertog Hendrik I van Brabant, waarna deze heerlijkheid onder invloed van de hertog van Brabant kwam. Hij trouwde in 1230 met Heilwig van Altena, zus van Dirk III van Altena en Boudewijn van Altena. Zij was een dochter van Dirk II van Altena van het kasteel Altena te Almkerk. Hun kinderen waren: Margaretha van Horne (1230-) Willem II van Horne (1240-1304) Engelbert van Horne (1242) Dirk IV van Horne (-1272) heer van Altena. Hij is kinderloos overleden. Huis Horne Heer van Horn Heer van Helmond, tr. circa 1189.
|  |
- Moeder:
Margarethe "Widow of Wilhelm" von Montbéliard (Mömpelgard van Altena), dr. van Boudewijn van Altena en Margaretha van Bornem, geb. Almkerk op Slot Altena circa 1175, ovl. op Slot Altena in 1245 (1248),
, erft Altena na het overlijden van Willem hertrouwt Margaretha c.a. 1198 met Heer Edwige Van Wickenrode en ca. 1202 krijgen zij een zoon Edwige Van Wickenrode.
Het Land van Altena is een historische landstreek en voormalige heerlijkheid in het noorden van Noord-Brabant. Het gebied wordt in het noorden begrensd door de Afgedamde Maas en de Boven-Merwede, in het westen door de Biesbosch en in het zuiden door de Bergsche Maas en in het zuidoosten door het Land van Heusden.||Plaatsen in dit gebied zijn Andel, Giessen, Rijswijk, Woudrichem, Uitwijk, Waardhuizen, Almkerk, Sleeuwijk, Nieuwendijk, Werkendam, Hank, Vierbannen en Dussen. De hoofdstad van het gebied is Woudrichem.||[bewerken] Geschiedenis |Ruïne van kasteel Altena bij Almkerk, tekening van Roelant Roghman, 1647De naam Altena lijkt van topografische oorsprong te zijn. In een oorkonde uit 966 wordt gesproken over een hoeve in comitatu Testrebatensi super fluvio Huoltena, in het graafschap Teisterbant boven de rivier Huoltena,[1] met als betekenis waarschijnlijk Hout-water.[2] Vanaf 1198 vind men de vormen Holtena, Outhena, Authena, Houtena, Hautenay, Houtenna, Outhana, Othenay, Althena en Altena. Of en hoe er een verband was met het graafschap Altena in Westfalen is niet duidelijk.[3]||De zetel van de heren van Altena was het kasteel Altena te Almkerk, een vroeg middeleeuws mottekasteel dat volgens bodemonderzoek tot de negende eeuw terugging.[3]||In de 12de eeuw gaan Dirk II van Altena met zijn zoon Boudewijn op kruistocht met graaf Floris III van Holland. Boudewijns zoon Dirk III sterft kinderloos en de heerlijkheid Altena gaat over naar zijn zwager Willem van Horne. De Heren van Horne noemen zich sindsdien ook Heer van Altena.[3]||Het uiterst westelijke deel van de Bommelerwaard bestond omstreeks 1200 uit een aantal eilanden die gescheiden werden door kreken. In 1264 werd het gebied door Willem II van Horne, Heer van Altena, in bruikleen gegeven aan de cisterciënzerabdij van Villers. De monniken trokken zich In 1333 terug, wat bleef was het 13e-eeuwse ontginningspatroon en de naam Munnikenland.||In 1332 komt het leenheerschap onder de Graven van Holland. Na de dood van Gerard van Horne bij de slag bij Stavoren in 1345 ging het land van Altena over op Willem VI van Horne. Deze Willem stierf waarschijnlijk al snel in 1357 met een pasgeboren zoon als erfgenaam. Echter, twee maanden voor zijn dood was hij geen heer van Altena meer, omdat dit was ontnomen door zijn jongere broer Dirk Loef van Horne. Deze werd op 3 april 1357 door de hertog Willem van Beieren beleend met het heerschap over Altena en Munnikenland.||Het meest westelijke eiland van Munnikenland werd Milites Insula Artusii genoemd, ofwel het Eiland van Ridder Artus. Door Dirk Loef werd hier in 1358 - 1375 het Slot Loevestein gebouwd.||Na elf jaar verloor Dirk Loef zijn leen. Door toedoen van de nieuwe hertog van Holland, Albrecht werd het teruggegeven aan zijn neef Willem VII van Horne. Het slot bleef wel zijn eigendom, maar hij mocht het niet aan anderen dan aan de heer van Altena verkopen.||Na de dood van Filips van Montmorency, graaf van Horne (1568) kwam het land in 1589 aan de Staten van Holland.||Na de oprichting van de Bataafse Republiek kwam het in 1798 bij het Departement van de Dommel. Sedert de oprichting van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden in 1815 maakt het Land van Altena deel uit van de provincie Noord-Brabant, hoewel het gebied een sterk protestants karakter heeft.||De grens van het Land van Altena met het Land van Heusden is nog terug te vinden op de Maasdijk tussen Veen en Andel. Daar staan twee grenspalen opgespeld, de zogenaamde "kaaipalen" uit 1765. Hierop staan de symbolen van het Land van Altena (twee vissen) en die van het Land van Heusden (een wagenrad) afgebeeld.||Het gebied was sterk geïsoleerd en zowel Zuid-Holland als Noord-Brabant waren slechts met pontveren te bereiken. In 1931 kwam de Brug bij Keizersveer tot stand en in 1961 werd de brug bij Gorinchem geopend, terwijl er reeds in 1904 een vaste oeververbinding tot stand kwam bij Giessen, waar de Maas werd afgedamd. In hetzelfde jaar werd de Bergsche Maas gegraven, en sinds die tijd spreekt men van het Land van Heusden en Altena, dat de bovendorpen van het Land van Heusden omvat, alsmede het Land van Altena, tr. (2) met Otto van Wickrath. Uit dit huwelijk een dochter.
tr.
met
Ermengard van Mierlo, dr. van Hendrik van Rode ridder (heer van Mierlo of Boxtel) en Margaretha van Cuyck, geb. circa 1220, ovl. tussen 1245 en 1250,
, of Agnes van Wickenrode Ermegard van Mierlo was een dochter van Hendrik I van Rode van Rooverre en Margaretha van Cuijck. Met Engelbert had zij een zoon; Willem, geboren ca. 1245. Volgens enkele genealogieen op Internet hertrouwde Engelbert ca. 1250 met Catherina van Bentheim. Ermegard zal dan overleden zijn tussen 1245 en 1250.
Uit dit huwelijk 4 kinderen, waaronder:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Willem I | *1243 | Maarheze | †1285 | Maarheze | 42 | 2 | 3 |
Bronnen:
1. | Maison de Hornes, Horn, Horne, Hoerne, Huerne, Hoorne, etc. (B 014), Etienne Patou, 2014 (blz. 3) |
2. | Maison de Hornes, Horn, Horne, Hoerne, Huerne, Hoorne, etc. (B 014), Etienne Patou, 2014 (blz. 2) |
3. | Afgeschermd, Periodiek, Kon. Ned. Gen. voor Geslacht- en Wapenkunde, ‘s-Gravenhage, vanaf 1883 |
>
Heinrich der Schwarze von Arnsberg
Heinrich der Schwarze von Arnsberg, geb. voor 1213, ovl. tussen 1247 en 1250.- Vader:
Heinrich von Arnsberg, zn. van Heinrich von Arnsberg, geb. voor 1179, ovl. tussen 1217 en 1222,
, d. Schwarze, v.Cuyk?, Edelherr, 1186 consensu conjugis, filiation?, tr.
tr.
met
Irmgard ? .
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Elisabeth | | | †1307 | | | 1 | 2 |
>
Irmgard ?
Irmgard ? .tr.
met
Heinrich der Schwarze von Arnsberg, zn. van Heinrich von Arnsberg en Adelheid zur Lippe (nach 1222 Äbtissin zu Elten), geb. voor 1213, ovl. tussen 1247 en 1250.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Elisabeth | | | †1307 | | | 1 | 2 |
>
Heinrich von Arnsberg
Heinrich von Arnsberg, geb. voor 1179, ovl. tussen 1217 en 1222,
, d. Schwarze, v.Cuyk?, Edelherr, 1186 consensu conjugis, filiation?tr.
met
Adelheid zur Lippe, dr. van Bernhard II Herr zur Lippe en Heilwig Are-Hostaden, nach 1222 Äbtissin zu Elten, ovl. na 1244.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Heinrich | *1213 | | †1247 | | 34 | 1 | 1 |
>
Adelheid zur Lippe
Adelheid zur Lippe, nach 1222 Äbtissin zu Elten, ovl. na 1244.- Vader:
Bernhard II Herr zur Lippe, zn. van Hermann zur Lippe, geb. circa 1140, ovl. op 30 apr 1224, begr. Dünamünde [Duitsland],
, 1196 Resignation, Mönch, 1210-1218 Abt zu Dünamünde, 1218-1224 Bischof v.Semgallen, "…comes Bernhardus de Lippe…" witnessed the charter dated 11 Aug 1181 under which "Henricus…dux Bawarie et Saxonie…et filius meus Henricus" donated property to Kloster Northeim. He was co-founder of Marienfeld in 1185. He founded Lippstadt after 1185. Vogt von Freckenhorst 1193. He resigned in [1196/97] and became a monk at Marienfeld. The Chronicle of Alberic de Trois-Fontaines names "comes Bernardus de Lippa in Westfalia" when recording that he became "abbas de Dunamunde…postmodum ordinatur Selonensis". Abbot of Dünamünde 1211. Bishop of Semgallen 1219, tr.
tr.
met
Heinrich von Arnsberg, zn. van Heinrich von Arnsberg, geb. voor 1179, ovl. tussen 1217 en 1222,
, d. Schwarze, v.Cuyk?, Edelherr, 1186 consensu conjugis, filiation?
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Heinrich | *1213 | | †1247 | | 34 | 1 | 1 |
>
Bernhard II zur Lippe
Bernhard II Herr zur Lippe, geb. circa 1140, ovl. op 30 apr 1224, begr. Dünamünde [Duitsland],
, 1196 Resignation, Mönch, 1210-1218 Abt zu Dünamünde, 1218-1224 Bischof v.Semgallen, "…comes Bernhardus de Lippe…" witnessed the charter dated 11 Aug 1181 under which "Henricus…dux Bawarie et Saxonie…et filius meus Henricus" donated property to Kloster Northeim. He was co-founder of Marienfeld in 1185. He founded Lippstadt after 1185. Vogt von Freckenhorst 1193. He resigned in [1196/97] and became a monk at Marienfeld. The Chronicle of Alberic de Trois-Fontaines names "comes Bernardus de Lippa in Westfalia" when recording that he became "abbas de Dunamunde…postmodum ordinatur Selonensis". Abbot of Dünamünde 1211. Bishop of Semgallen 1219.tr.
met
Heilwig Are-Hostaden, dr. van Otto de Are Comes de Hostaden en Adelheid de Hostaden (Erbin von Hostaden und Wickerath), geb. na 1150, ovl. in 1227.
Uit dit huwelijk 3 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Adelheid | | | †1244 | | | 1 | 1 |
2 | Hermann II | *1170 | | †1229 | | 59 | 1 | 2 |
3 | Margarethe | *1164 | Lippstadt [Duitsland] | †1210 | | 46 | 1 | 1 |
>
Heilwig Are-Hostaden
Heilwig Are-Hostaden, geb. na 1150, ovl. in 1227.tr.
met
Bernhard II Herr zur Lippe, zn. van Hermann zur Lippe, geb. circa 1140, ovl. op 30 apr 1224, begr. Dünamünde [Duitsland],
, 1196 Resignation, Mönch, 1210-1218 Abt zu Dünamünde, 1218-1224 Bischof v.Semgallen, "…comes Bernhardus de Lippe…" witnessed the charter dated 11 Aug 1181 under which "Henricus…dux Bawarie et Saxonie…et filius meus Henricus" donated property to Kloster Northeim. He was co-founder of Marienfeld in 1185. He founded Lippstadt after 1185. Vogt von Freckenhorst 1193. He resigned in [1196/97] and became a monk at Marienfeld. The Chronicle of Alberic de Trois-Fontaines names "comes Bernardus de Lippa in Westfalia" when recording that he became "abbas de Dunamunde…postmodum ordinatur Selonensis". Abbot of Dünamünde 1211. Bishop of Semgallen 1219.
Uit dit huwelijk 3 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Adelheid | | | †1244 | | | 1 | 1 |
2 | Hermann II | *1170 | | †1229 | | 59 | 1 | 2 |
3 | Margarethe | *1164 | Lippstadt [Duitsland] | †1210 | | 46 | 1 | 1 |
>
Heinrich von Arnsberg
Heinrich von Arnsberg, ovl. in 1163,
, der Jüngere, kam im Kerker um. |  |
- Moeder:
Ida van Werl-Arnsberg (Ida (Sophie) von Arnsberg), dr. van Frederik graaf van Arnsberg en Adelheid van Neder-Lotharingen, geb. circa 1105, ovl. na 1154,
, uit de positie van rangorde als getuigen in oude charters is af te leiden dat het geslacht van Altena al kort voor 1200, een eminente positie, zelfs met de status van adel, innam in Utrecht en Holland. Vlg Hendriks, Land van Heusden en Altena, Archeologie en bewoningsgeschiedenis, diss. (getypt), 1989 p 155. Behalve de oorkonde van 1143 dateert er een uit 1145, waarin op 18 oktober koning Konrad II aan het bisdom Utrecht de bevestiging geeft van eigendomsrechten, waarbij onder de leken als getuigen de volgorde in belangrijkheid en positie is: Heinricus comes de Gelra, Godefridus de Arnesberg et frater eius comes Heremannus, Teodericus de Altena. De volgorde is hier dus de graaf van Gelre, Herman (van Cuyck) de burggraaf van Utrecht en diens broer Godfried en dan meteen de heer van Altena in het voormalige Teisterbant, waarbij opmerkelijk is dat Godfried van Cuyck (+1187) als man van Ida van Arnsberg als erfdochter van haar vader graaf Friedrich von Arnsberg het recht verwierf op een ander gelijknamig Altena, gelegen in Westfalen. Irmgard van Cuyck, schoonzus van deze Ida was (de moeder of tante of zuster ?) van Willem van Horne (1189/91), die huwde met (Margaretha) van Altena (1203/42), hetgeen voor beide Altenas perspectieven opent voor interactie resp. tussen de linies Altena- Kuyc-Arnsberg (Altena) en Altena-Horn-Kuyc-Arnsberg (Altena). Dirk II van Altena bezat ca 1230 ook weliswaar bezit in Woudrichemmerwaard in leen van de graaf van Holland, maar in 1234 raakten die al in het oosten in een leenverhouding met de graaf van Kleef, Diederik IV (Korteweg no 7 en 8).
Aan de andere kant waren de familiepolitieke interesses van de Westfaalse graven van Altena-Mark in dezelfde tijd, dat de Nederlandse heren van Altena streefden naar alliantie in het oosten met het overigens zowel in het rechts- als linkerrijns gebied en in de Maasdelta georiënteerde graafschap Kleef naar het westen gericht, waarvan het meest succesvolle voorbeeld wel het huwelijk is van graaf Adolf I van Altena en der Mark + 1249 met Irmgard van Gelre + na 1230.
Hij krijgt een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Heinrich | *1179 | | †1217 | | 38 | 1 | 1 |
Bronnen:
1. | Afgeschermd, Periodiek, Kon. Ned. Gen. voor Geslacht- en Wapenkunde, ‘s-Gravenhage, vanaf 1883 |
>
Hermann zur Lippe
Hermann zur Lippe, ovl. na 1160.Hij krijgt een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Bernhard II | *1140 | | †1224 | Dünamünde [Duitsland] | 83 | 1 | 3 |
>
Hermann zur Lippe
Hermann zur Lippe, ovl. na 1096.Hij krijgt een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Hermann | | | †1160 | | | 1 | 1 |
>
Hermann II van der Lippe
Hermann II heer van der Lippe, geb. in 1170, 1185 Erwerb von Rheda, 1196 Herr zur Lippe, ovl. op 25 dec 1229,
, The Chronologia Johannes de Beke records that "Otto secundus natus de Lippe maior prepositus" was elected bishop of Utrecht and appointed "Hermanno fratri suo" to govern his properties. Vogt von Liesborn. Vogt von Herzebrock. He was killed in battle against the Stedinger.- Vader:
Bernhard II Herr zur Lippe, zn. van Hermann zur Lippe, geb. circa 1140, ovl. op 30 apr 1224, begr. Dünamünde [Duitsland],
, 1196 Resignation, Mönch, 1210-1218 Abt zu Dünamünde, 1218-1224 Bischof v.Semgallen, "…comes Bernhardus de Lippe…" witnessed the charter dated 11 Aug 1181 under which "Henricus…dux Bawarie et Saxonie…et filius meus Henricus" donated property to Kloster Northeim. He was co-founder of Marienfeld in 1185. He founded Lippstadt after 1185. Vogt von Freckenhorst 1193. He resigned in [1196/97] and became a monk at Marienfeld. The Chronicle of Alberic de Trois-Fontaines names "comes Bernardus de Lippa in Westfalia" when recording that he became "abbas de Dunamunde…postmodum ordinatur Selonensis". Abbot of Dünamünde 1211. Bishop of Semgallen 1219, tr.
tr.
met
Oda von Tecklenburg, dr. van Simon Graf van Tecklenburg en Oda von Altena, erfdochter van Rheda, ovl. circa 1244.
Uit dit huwelijk 2 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Bernhard III | | | †1264 | | | 1 | 2 |
2 | Oda | | | †1262 | | | 1 | 1 |
>
Oda von Tecklenburg
Oda von Tecklenburg, erfdochter van Rheda, ovl. circa 1244.tr.
met
Hermann II heer van der Lippe, zn. van Bernhard II Herr zur Lippe en Heilwig Are-Hostaden, geb. in 1170, 1185 Erwerb von Rheda, 1196 Herr zur Lippe, ovl. op 25 dec 1229,
, The Chronologia Johannes de Beke records that "Otto secundus natus de Lippe maior prepositus" was elected bishop of Utrecht and appointed "Hermanno fratri suo" to govern his properties. Vogt von Liesborn. Vogt von Herzebrock. He was killed in battle against the Stedinger.
Uit dit huwelijk 2 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Bernhard III | | | †1264 | | | 1 | 2 |
2 | Oda | | | †1262 | | | 1 | 1 |
>
Irmgard von Hoya
Irmgard von Hoya, geb. voor 1362, ovl. na 1415.tr.
met
Simon III van Lippe, zn. van Otto heer van Lippe (heer van Lippe in 1344) en Ermgard van der Marck, ovl. op 17 dec 1410,
, 1361 Herr, 1376 1/2 Lippstadt an Mark verpfändet, 1400 Sternberg als Pfand
>
Beatrix von Rietberg
Beatrix von Rietberg, geb. voor 1280.tr.
met
Wilhelm von Arnsberg und von Rietberg, zn. van Ludwig Graf von Arnsberg und von Rietberg en Peronette (Petronella) von Jülich, geb. voor 1276, ovl. in 1338.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Gotfried IV | *1306 | | †1371 | | 64 | 1 | 0 |
>
Ludwig von Arnsberg und von Rietberg
Ludwig Graf von Arnsberg und von Rietberg, geb. voor 1259, ovl. op 2 mei 1313.tr.
met
Peronette (Petronella) von Jülich, dr. van Willem IV graaf van Gulik/Jülich (graaf van Gulik Hengebach) en Richardis van Gelre, geb. voor 1276, ovl. voor 1304.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Wilhelm | *1276 | | †1338 | | 62 | 1 | 1 |
>
Peronette (Petronella) von Jülich
Peronette (Petronella) von Jülich, geb. voor 1276, ovl. voor 1304.- Vader:
Willem IV graaf van Gulik/Jülich1, zn. van Willem III van Gulik (Hengebach) (graaf van Gulik 1208) en Mathilde van Limburg-Arlon, geb. voor 1218, graaf van Gulik Hengebach (graaf van Gulik (12?/78)), ovl. Aken [Duitsland] op 16 mrt 1278, begr. Nideggen,
, Wilhelm II.?, 1218/1230 Graf v.Jülich, Waldgraf, Besitzer von Nörvenich, 1232 Belehnung durch Pfalzgrafen mit Schirmvogtei über Aachen, die Reichsabtei Kornelimünster, den linksrheinischen Besitz des Reichsstiftes Essen, 1233/1234 Belehnung durch Kurpfalz mit den Gütern, die sein Vater bekommen hat und mit den Vogteien Breisig, Vilich, Wesseling, Bergheim, Pfaffendorf, Holzweiler, Froitzheim, Türnich, Cornelimünster und Gressenich, 1236 verlobt mit Margarete, der Schwester seiner späteren Frau, 1246 Pfandherr zu Düren, Herr zu Caster, 124? Ererbung der Vogtei Zülpich und von Hengebach, 1246 Erpfändung Düren, 1246 Ererbung von Münstereifel, erbaut Schloss Wilhelmstein, Kauf von Liedberg, 1277 Erpfändung von Sinzig, 16.3.1278 vor dem Haus Jakobstr.26 zu Aachen mit einigen Söhnen erschlagen, tr. (2) met zijn schoonzuster Margaretha van Gelre, dr. van Gerard IV graaf van Gelre en Zutphen (graaf van Gelre en Zutphen 1207-1229)) en Margaretha van Brabant. Uit dit huwelijk geen kinderen, tr. (1) circa 1240.
- Moeder:
Richardis (Ricarda) van Gelre (Richardis v.Limburg)1, dr. van Gerard IV graaf van Gelre en Zutphen (graaf van Gelre en Zutphen 1207-1229)) en Margaretha van Brabant, geb. voor 1229, ovl. tussen 1297 en 1298, begr. Nideggen,
, Richardis v.Limburg, 1278-1284 Vormund für den Sohn
1. Wilhelm is supposed to have married two sisters. That is extraordinary. Sisters are related in the first degree, so there was an affinitas-relationship in the first degree. Forbidden by the church up to the fourth degree! The first similar case I know is that of king Manuel of Portugal who married in 1500 Maria of Aragon, sister of his previous wife Isabella. But Wihelm is supposed to have remarried before 1251 (see below), two and a half centuries earlier. I do not think it likely that a dispensation for marrying Richardis could have been obtained in case Wilhelm had been actually married to her sister. And in case Wilhelm had indeed married two sisters without a dispensation, such scandalous behaviour should certainly have been recorded somewhere.
2. The only source for the marriage of Margaretha and Wilhelm is an act given by Butkens Trophées de Brabant, part I, Preuves p 79-80. In that act dated 12-3-1237 Henry, duke of Brabant promises to marry his niece, Margaretha of Gelre, to Wilhelm of Jülich Wilhelm of Jülich in case her previous engagement with Dirk van Valkenburg could be cancelled. There is no proof at all that this initiative of Duke Henry led to a marriage of Margaretha with Wilhelm.
3. It may well be that Margaretha's brother count Otto of Gelre was less eager to cancel the engagement with Valkenburg (an alliance probably planned by Otto himself). So he may have offered Wilhelm his other sister Richardis. Perhaps Margarethe married after all with Valkenburg and died a few years later (in child birth?). Anyway Valkenburg finally (re)married around 1247 Bertha van Limburg, widow of Theoderich von Hochstaden, who himself died January 1246.
4. In the "acten betreffende Gelre and Zutphen 1107-1415" page 399, by Van Doornick one can see that Wilhelm was married to Richardis before 13 January 1250. The act suggest but does not say explicitly that she was Otto's sister. However, in an act of 26 may 1300 Gerhard of Jülich mentions "domini Henrici quondam Leodiensis ecclesiae episcope, dilecti nostri avunculi (see I.A. Nyhoff, Gedenkwaardigheden uit de geschiedenis van Gelderland door onuitgegeven oorkonden opgehelderd en bevestigd, deel I, nr 70, p 81, Arnhem, 1830. Knowing that she was Otto's sister, she must have been born at the very latest first half 1230 (if posthuma), probably several years earlier. I guess about 1224.
5. Walther Möller in his Stammtafeln Westdeutscher Adelsgeschlechter I (table VII) just mentions Wilhelm's engagement to Margarethe and his subsequent marriage to Richardis. He does not indicate explicitly who was the mother of his children, but I presume he meant they were all by Richardis.
6. Eberhard Winkhaus in his Ahnen zu Karl dem Grossen und Widukind mentions the engagement of Wilhelm to Margarethe ( + 1251!) and his marriage (um 1240!) with Richardis. No sources. The death date 1251 may be an error; as her sister in law Margarethe of Cleve, first wife of Otto of Gelre, died that year.
7. Wilhelm and his eldest son, Wilhelm (primogenitus), both died 16-3-1278 in a fight in Aachen. Lacomblet I gives an act (nr 835), dated 2-2-1287, in which Richardis mentions Wilhelm primogenitus as senior noster filius. It is not totally impossible that she refers to a stepson, but it seems far more likely that he was indeed Richardis' son.
Summarizing: Wilhelm most probably married only once, after 1237 and well before 1250 with Richardis of Gelre, and Richardis was the mother of all his children.
tr.
met
Ludwig Graf von Arnsberg und von Rietberg, zn. van Gottfried III von Arnsberg und von Rietberg en Adelheid von Blieskastell, geb. voor 1259, ovl. op 2 mei 1313.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Wilhelm | *1276 | | †1338 | | 62 | 1 | 1 |
Bronnen:
1. | Gelre-Geldern-Gelderland. Geschiedenis en cultuur van het hertogdom Gelre (GCHG-1), Johannes Stinner, Karl-Heinz Tekath, Verlag des Historischen Vereins fü Geldern, ISBN nummer: 9053451943, Geldern, 2001 (blz. 33) |
2. | Gravinnen van Holland (CORD), E.H.P. Cordfunke, Walburg Pers, 90-6011-525-5, Zutphen, 1987 (blz. 88) |
>
Gottfried III von Arnsberg und von Rietberg
Gottfried III von Arnsberg und von Rietberg, geb. circa 1210, ovl. tussen 1282 en 1287.tr.
met
Adelheid von Blieskastell, dr. van Heinrich van Blieskastel en Agnes von Sayn.
Uit dit huwelijk 3 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Ludwig | *1259 | | †1313 | | 53 | 1 | 1 |
2 | Ida | *1235 | Arnsberg [Duitsland] | †1289 | Arnsberg [Duitsland] | 54 | 1 | 1 |
3 | Adelheid | *1278 | | | | | 1 | 2 |
>