Jan III 1e Prins Van Oranje, van Chalon-Arlay
Jan III 1e Prins Van Oranje, Heer van Chalon-Arlay [https://gw.geneanet.org/groen45?lang=nl&iz=171698&p=jan+iii+eerste+prins+van+oranje+heer+van+arlay&n=van+chalon+arlay]], geb. circa 1360, ovl. op 2 sep 1418.
tr. in 1388
met
Marie (prinses van Orange) Baux-Orange, geb. in 1369, ovl. in 1417.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Lodewijk | *1390 | | †1463 | Nozeroy [Frankrijk] | 73 | 1 | 1 |
Marie (prinses van Orange) Baux-Orange
Marie (prinses van Orange) Baux-Orange, geb. in 1369, ovl. in 1417.
tr. in 1388
met
Jan III 1e Prins Van Oranje, Heer van Chalon-Arlay [https://gw.geneanet.org/groen45?lang=nl&iz=171698&p=jan+iii+eerste+prins+van+oranje+heer+van+arlay&n=van+chalon+arlay]], zn. van Lodewijk I van Chalon-Arlay en Margaretha van Vienne, geb. circa 1360, ovl. op 2 sep 1418.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Lodewijk | *1390 | | †1463 | Nozeroy [Frankrijk] | 73 | 1 | 1 |
Johannes Caron
Johannes Caron, geb. Oosterhout.
tr. op 25 mei 1827
met
Jacoba Besouwen, dr. van Jacobus van Besouwen en Maria Akkermans, geb. Tilburg.
Jacoba Besouwen
Jacoba Besouwen, geb. Tilburg.
tr. op 25 mei 1827
met
Johannes Caron, zn. van Cornelis Caron en Johanna Fijnenbuijk, geb. Oosterhout.
Jacobus van Besouwen
Jacobus van Besouwen.
tr.
met
Maria Akkermans.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jacoba | | Tilburg | | | | 1 | 0 |
Maria Akkermans
Maria Akkermans.
tr.
met
Jacobus van Besouwen.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jacoba | | Tilburg | | | | 1 | 0 |
Marguerite van Frankrijk
Marguerite van Frankrijk1, geb. Parijs [Frankrijk] in 1309, ovl. Saint-Denis [Frankrijk] op 9 mei 1382, begr. aldaar Basilique Saint Denis.
tr. op 21 jul 1330
met
Lodewijk I graaf van Vlaanderen2, zn. van Lodewijk van Nevers en Jeanne de Rethel, geb. in 1304, graaf van Vlaanderen, Rethel en Nevers, ovl. in 1346, tr. (1) met Crécy . Uit dit huwelijk geen kinderen.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Lodewijk | *1330 | | †1383 | | 52 | 3 | 4 |
Bronnen:
1. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 57) |
2. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 42) |
Jeanne van Bourgogne
Jeanne van Bourgogne1, geb. Besançon [Frankrijk] op 15 jan 1292, ovl. Roye-En-Artois [Frankrijk] op 21 jan 1330.
- Vader:
Otto IV paltsgraaf van Bourgondië, geb. Ornans [Frankrijk] circa 1248, ovl. Melun [Frankrijk] op 26 mrt 1303, tr. in 1263 met
tr. Corbeil-Essonnes [Frankrijk] op 27 jan 1307
met
Philips V de Grote koning van Frankrijk, zn. van Philips IV 'de Schone' van Frankrijk en Johanna I koningin van Navarra (koningin), geb. in 1291, koning van Frankrijk 1316 - 1322, ovl. in 1322.
Philips V de Grote koning van Frankrijk.
le long, 1311-1316 Comte de Poitou, 1316 Roi, Rey de Navarre (Felipe II.), C de Champagne, de Poitiers et de Bourgogne, 6.1.1316 zu Rheims gekrönt.
Uit dit huwelijk 4 kinderen, waaronder:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Marguerite | *1309 | Parijs [Frankrijk] | †1382 | Saint-Denis [Frankrijk] | 72 | 1 | 1 |
Bronnen:
Marie d'Aubertchicourt
Marie d'Aubertchicourt1.
Marie d'Aubertchicourt.
Zij had twee bastaardkinderen ij Phlilps, voordat hij getrouwd was.
relatie
met
Philips de Stoute van Valois4,6,3,2,1,5 (Philippe le Hardi), zn. van Jan II de Goede van Valois (koning van Frankrijk 1350) en Bonne (Judith) van Luxemburg, geb. Poutoise op 17 jan 1342, hertog van Bourgondië, ovl. Halle (Brussel) [België] op 27 apr 1404, begr. Dijon [Frankrijk] op 15 jun 1404, tr. (1) met Margaretha gravin van Male. Uit dit huwelijk 9 kinderen.
Margaretha gravin van Male.
Ze was de enige dochter en erfgename van Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen, en Margaretha van Brabant. Door haar huwelijk met Filips de Stoute werd ze de stammoeder van de (tweede) hertogelijke Valois-dynastie van Bourgondië en op die manier ook van de dynastie der Spaanse en Oostenrijkse Habsburgers.
Ze was herhaaldelijk de speelbal van de huwelijkspolitiek van haar ouders en familieleden.
In 1356 - ze was toen zes jaar - werd ze door haar vader uitgehuwelijkt aan haar achterneef Filips van Rouvres, hertog van Bourgondië en graaf van Artesië en de Franche-Comté.
Na diens vroegtijdige dood door de builenpest (21 november 1361) verliet ze Bourgondië en trok ze terug naar Vlaanderen. Graaf Lodewijk van Male sloot in 1364 een overeenkomst met koning Eduard III van Engeland, dat zijn dochter Margaretha zou huwen met diens vijfde zoon, Edmond, graaf van Cambridge. Deze huwelijksplannen wekten echter wantrouwen bij de hertog van Brabant, de graaf van Henegouwen en vooral bij koning Karel V van Frankrijk. Op aandringen van deze laatste uitte paus Urbanus V zijn bezwaren tegen deze verbintenis, wegens bloedverwantschap (in de vierde graad).
Lodewijk van Male en zijn moeder, Margaretha van Frankrijk, wisten vervolgens een verbintenis tot stand te brengen met Filips de Stoute, hertog van Bourgondië en jongere broer van de Franse koning Karel V. Na lang aarzelen stemde de koning toe in de voorwaarden, die onder meer voorzagen in de teruggave van Rijsels-Vlaanderen. Het huwelijk werd te Gent gesloten op 19 juni 1369 in de kerk van de Sint-Baafsabdij. Dat er aan de grootse 'Bourgondische' feestelijkheden een stevig prijskaartje hing, kon Filips niet deren; via zijn echtgenote was hij nu erfgenaam van het graafschap Vlaanderen, in die dagen het meest welvarende gebied in Europa, en als zodanig was hij de machtigste vorst van de christenheid. Zelfs schoonvader Lodewijk keek met welbehagen toe; de transactie had zijn schatkist ten slotte honderdduizend ponden zwaarder gemaakt.
Gravin Margaretha met haar echtgenoot Filips de Stoute (afbeelding uit Flandria illustrata, 1641).
In 1396 kreeg Margaretha van haar hoogbejaarde tante Johanna van Brabant het hertogdom Brabant toegewezen. De bezorgde Staten van Brabant konden met deze overeenkomst aanvankelijk geen genoegen nemen, maar moesten uiteindelijk wel aanvaarden dat haar tweede zoon Anton van Bourgondië als opvolger van hertogin Johanna werd aangesteld. Toen Margaretha in 1405 overleed volgde haar oudste zoon Jan zonder Vrees haar op als graaf van Vlaanderen.
Margaretha van Male bezat niet de gave van de schoonheid, maar haar echtgenoot hield van haar en koesterde haar met geschenkjes, juwelen en bosjes bloemen (margrieten). Hun ineengestrengelde initialen "P & M" liet hij ter versiering overal aanbrengen. Margaretha vervulde herhaaldelijk politieke opdrachten voor haar echtgenoot.
Margarethe v.Dampierre, 1383 Gräfin v.Flandern, Artois, Nevers und Rethel, Pfalzgräfin v.Burgund, Markgräfin v.Antwerpen, Herrin zu Mecheln, 1404 Herzogin v.Brabant und Limburg.
Uit deze relatie 2 kinderen.
Bronnen:
1. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 62) |
2. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 42) |
3. | De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Landen, De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Lan, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024 (B 067) (blz/akte 62) |
4. | Genealogie der Graven van Holland, Genealogie der graven van Holland, Dr. A.W.E. Dek, Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1969 (DEK/HOL) (blz. 88) |
5. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 455) |
6. | De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Landen, De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Lan, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024 (B 067) (blz/akte 578) |
7. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 54) |
8. | Genealogie der Graven van Holland, Genealogie der graven van Holland, Dr. A.W.E. Dek, Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1969 (DEK/HOL) (blz. 89) |
9. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 819) |
Maria Elena Rol
Maria Elena Rol, geb. Delft op 13 sep 2024.
Lodewijk van Gruuthuuse
Lodewijk van Gruuthuuse1, geb. tussen 1422 en 1427, pphttps://nl.wikipedia.org/wiki/Lodewijk_van_Gruuthuse]], ovl. Brugge [België] op 24 nov 1492.
Lodewijk van Gruuthuuse.
Lodewijk van Gruuthuse was een telg uit het invloedrijke geslacht van Gruuthuse in de stad Brugge. Hij werd geboren in 1422 en overleed in Brugge op24 november 1492. Hij was een Vlaamse strijder en bibliofiele prins. Hij was Prins van Steenhuyse, Graaf van Udony, Heer van Oostkamp , Avelgem , Hamstede, Beveren, Tielt ter Hove, Espierres en Ridder van het Gulden Vlies . In 1472 ontving hij het graafschap Winchester van de koning van Engeland .
Het 'Gruut'.
Boudewijn van Lede kreeg omstreeks 1200 het leen van het gruut door graaf Boudewijn IX toegekend. De familie van Brugge, voorouders van de familie van Gruuthuse, verkregen dit leen op niet nader gekende datum. Dit betekende dat de Gruuthuses het monopolie bezaten op de verkoop van de gruit, het kruidenmengsel om bier te kunnen brouwen, aan de brouwers. Later hield het gruutrecht ook in dat zij belasting mochten heffen op het gebrouwen bier zelf. Daarmee hadden de Gruuthuses rijkdom, status en invloed weten te verwerven, gesymboliseerd door hun herenhuis, genaamd huis van de heren van Gruuthuse, dat ze lieten bouwen aan de voet van de belangrijke Onze Lieve Vrouwekerk te Brugge.
Jeugd.
Lodewijk (of Loys of Ludovicus) werd geboren als de zoon van Jan IV van Brugge, en Margriet van Steenhuyse, vrouwe van Avelghem. Hij groeide op in de weelde en rijkdom van Vlaanderens Gouden Tijdperk, de vijftiende eeuw. Bij zijn opvoeding werd de nodige aandacht besteed aan lessen in krijgskunst. Lodewijk van Gruuthuse nam onder meer in 1443, 1444, 1447, 1448 en 1450 deel aan het Brugse Toernooi van de Witte Beer. Hij kwam onder de aandacht van de hertog van Bourgondië en graaf van Vlaanderen Filips de Goede (1396-1467), die hem in 1445 tot zijn schildknaap-wijnschenker benoemde. Als hoveling reisde Lodewijk vaak mee in het gevolg van Filips en ontmoette zo de meest invloedrijke edelen en vorsten van zijn tijd. Hij ontwikkelde zich tot een volleerd diplomaat en wist zo zijn plaats aan het Bourgondische hof veilig te stellen. Spoedig zou hij vooral zijn militaire vaardigheden, ook buiten het toernooiveld, kunnen tonen.
Oorlog.
Een conflict met Gent over een zouttaks escaleerde en in 1447 verklaarde de trotse stad Filips de Goede openlijk de oorlog. Gruuthuse werd door de hertog benoemd tot bevelhebber over de stad Brugge en hij toonde zich een dapper en trouw bondgenoot. In de winter van 1452-1453 richtte de Zoutoorlog grote verwoestingen aan op het Vlaamse platteland maar met het aanbreken van het voorjaar wist de hertog zijn troepen om zich heen te verzamelen voor een offensief tegen Gent. Gruuthuse werd eerst het commando over de Bourgondische troepen in Oudenaarde toevertrouwd teneinde de Scheldeblokkade te overzien en vervolgens werd hij stadhouder van Brugge. Toen de Gentenaars zich op 27 mei 1452 in massa voor de stad aanboden met als doel de Bruggelingen in hun strijd tegen de hertog te betrekken, hield Gruuthuse de poorten strak gesloten. Hij nam als veldheer deel aan de Slag bij Gavere op 23 juli 1453 en werd nadien door Filips tot ridder geslagen. De weerstand brak volledig en de Gentse troepen werden bloedig afgeslacht. Gruuthuse bepleitte bij de hertog dat Gent voor plundering gespaard zou blijven waarop Filips hem genadig zou hebben geantwoord: “Als ik deze stad zou verwoesten, wie bouwt mij er dan weer één als deze?”.
Begin 1454 nam Gruuthuse deel aan het toernooi en het roemruchte Banket van de Fazant in Rijsel, waar alwie iets betekende aan het Bourgondische hof op aanwezig was en zoals de anderen legde hij de eed af dat hij zich ter beschikking stelde om kruistocht te voeren en Constantinopel weer op sultan Mehmet te herwinnen.
In 1461 maakte hij deel uit van het gevolg van Filips de Goede dat in Parijs de blijde intrede van koning Lodewijk XI bijwoonde en hij nam ook hier aan het toernooi deel. In 1466-68, onder leiding van Karel van Charolais, nam hij deel aan de Guerre du Bien Public tegen Lodewijk XI en voerde hij troepen aan bij de vernielingen van Luik en Dinant.
Raadsheer en stadhouder.
Na de oorlog tegen Gent werd Gruuthuse raadsheer van de hertog en het vertrouwen dat de Bourgondiërs in hem stelden was zo groot dat hij tot de delegaties behoorde die in Engeland het huwelijk gingen bespreken tussen Karel van Charolais, de zoon van de hertog, en Margaretha van York, zuster van koning Eduard IV van Engeland.
In 1461 werd Lodewijk van Brugge, heer van Gruuthuse opgenomen in de orde van het Gulden Vlies. Hij droeg nu de titels heer van Gruuthuse, prins van Steenhuize, heer van Avelgem, Haamstede, Oostkamp, Beveren, Tielt-ten-Hove en Spiere. In 1468 zat hij het kapittel voor dat voorafging aan de weergaloze feesten voor het huwelijk van hertog Karel met Margaretha van York.
Tussen 1463 en 1477 bekleedde hij de positie van luitenant-generaal (of stadhouder) in Den Haag als hoogste vertegenwoordiger van de hertog in de Bourgondische gewesten Holland, Zeeland en Friesland (hoewel deze laatste feitelijk geen deel uitmaakte van het Bourgondische rijk). Tijdens de winter van 1470-1471 gaf Gruuthuse onderdak aan koning Eduard IV, die zijn land had moeten ontvluchten door de Rozenoorlogen die daar woedden. Uit dankbaarheid schonk Eduard zijn gastheer de erfelijke titel van Graaf van Winchester – een uitzonderlijke eer voor een niet-Engelsman. In 1500 retourneerde Jan V, dan in dienst van het Franse hof, deze titel aan de Engelse koning Hendrik VII.
In de geschiedenis van Heemstede wordt melding gemaakt dat deze plaats vanaf 1462 korte tijd eigendom was van Gruuthuse.
Karel de Stoute.
Karel, de graaf van Charolais, die bekend zou worden als Karel de Stoute (1433-1477), volgde zijn vader op in 1467. Gruuthuse werd eveneens diens vertrouwde raadsheer en als zodanig begeleidde hij hem bij allerlei diplomatieke en militaire missies.
Na de dood van de hertog op het slagveld voor de poorten van Nancy behoorde Gruuthuse onmiddellijk tot de vertrouwelingen van diens dochter en erfgename Maria van Bourgondië, ook bekend als Maria de Rijke. Hij trad vooral op als bemiddelaar tijdens de woelige gebeurtenissen in Gent, waar iedereen rond het hof aankwam met een eigen huwelijkskandidaat voor de jonge hertogin. Lodewijk nam Maria mee naar zijn huis in Brugge, waar ze even rust kreeg om haar gedachten te ordenen. Daar besloot ze een brief te schrijven aan Maximiliaan van Oostenrijk, met wie ze jaren eerder bij mislukte huwelijksonderhandelingen al eens portretjes had uitgewisseld. [3].
Uit dankbaarheid voor zijn steun in die moeilijke tijd benoemde zij Gruuthuse tot eerste kamerheer. Hij werd medeonderhandelaar voor het huwelijk van Maria met Maximiliaan van Habsburg. Toen de latere Filips de Schone (1478-1506), de zoon van het hertogelijke paar in 1478 werd geboren, werd Gruuthuse tot zijn kamerheer aangesteld.
Maria stierf op jonge leeftijd – zij was pas vijfentwintig toen zij ongelukkig van haar paard viel - en haar echtgenoot, de ambitieuze Maximiliaan I, kwam al snel in conflict met de adel en de steden van Vlaanderen toen hij trachtte zijn macht ten koste van hen uit te breiden. Gruuthuse zelf wierp zich op als een van de leidende figuren van het verzet tegen Maximiliaan. Die gaf zijn akkoord om het bewind over Vlaanderen over te dragen aan een regentschapsraad, waarvan Gruuthuse een van de drie leden was. Maximiliaan gaf zich evenwel niet gewonnen, kwam later op zijn woord terug en in 1485 deed hij Gruuthuse gevangennemen. Hij ontkwam aan terechtstelling dankzij de voorspraak van zijn ordebroeders van het Gulden Vlies. Hij werd uit de gevangenis bevrijd in 1488 op voorspraak van de piepjonge Filips de Schone en repte zich naar Brugge om er de vrijlating te bepleiten bij zijn stadgenoten van Maximiliaan die ze hadden gevangengenomen. Hij werd nadien door de vrijgekomen Maximiliaan weer gevangengezet. Hij slaagde er evenwel in te ontsnappen.
Zijn laatste jaren besteedde Gruuthuse aan strijd tegen Maximiliaan. Dit werd hem verweten door de ridders van het Gulden Vlies die hem in hun kapittel van mei 1491 van verraad beschuldigden. Hij was nu helemaal in ongenade gevallen en zijn leven eindigde in mineur. Hij stierf in Brugge op 24 november 1492. Naar verluidt woedde er een hevige onweersbui over de stad toen zijn lichaam werd bijgezet in de O.-L.-Vrouwekerk te Brugge.
De wapenspreuk van Gruuthuse luidde: Plus est en vous.
tr. circa 1455
met
Margaretha gravin van Borssele, dr. van Hendrik II van Borssele van Veere (graaf van Grandpré) en Jeanne van Halewijn (Dame de Hemsrode), geb. Veere circa 1435, ovl. op 29 aug 1510.
Uit dit huwelijk 7 kinderen, waaronder:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Johanna | *1455 | Brugge [België] | †1502 | Mechelen [België] | 47 | 1 | 4 |
Bronnen:
Margaretha van Borssele
Margaretha gravin van Borssele, geb. Veere circa 1435, ovl. op 29 aug 1510.
tr. circa 1455
met
Lodewijk van Gruuthuuse1, zn. van Jan IV van Brugge en Margriet van Steenhuyse (Vrouwe van Avelghem), geb. tussen 1422 en 1427, pphttps://nl.wikipedia.org/wiki/Lodewijk_van_Gruuthuse]], ovl. Brugge [België] op 24 nov 1492.
Lodewijk van Gruuthuuse.
Lodewijk van Gruuthuse was een telg uit het invloedrijke geslacht van Gruuthuse in de stad Brugge. Hij werd geboren in 1422 en overleed in Brugge op24 november 1492. Hij was een Vlaamse strijder en bibliofiele prins. Hij was Prins van Steenhuyse, Graaf van Udony, Heer van Oostkamp , Avelgem , Hamstede, Beveren, Tielt ter Hove, Espierres en Ridder van het Gulden Vlies . In 1472 ontving hij het graafschap Winchester van de koning van Engeland .
Het 'Gruut'.
Boudewijn van Lede kreeg omstreeks 1200 het leen van het gruut door graaf Boudewijn IX toegekend. De familie van Brugge, voorouders van de familie van Gruuthuse, verkregen dit leen op niet nader gekende datum. Dit betekende dat de Gruuthuses het monopolie bezaten op de verkoop van de gruit, het kruidenmengsel om bier te kunnen brouwen, aan de brouwers. Later hield het gruutrecht ook in dat zij belasting mochten heffen op het gebrouwen bier zelf. Daarmee hadden de Gruuthuses rijkdom, status en invloed weten te verwerven, gesymboliseerd door hun herenhuis, genaamd huis van de heren van Gruuthuse, dat ze lieten bouwen aan de voet van de belangrijke Onze Lieve Vrouwekerk te Brugge.
Jeugd.
Lodewijk (of Loys of Ludovicus) werd geboren als de zoon van Jan IV van Brugge, en Margriet van Steenhuyse, vrouwe van Avelghem. Hij groeide op in de weelde en rijkdom van Vlaanderens Gouden Tijdperk, de vijftiende eeuw. Bij zijn opvoeding werd de nodige aandacht besteed aan lessen in krijgskunst. Lodewijk van Gruuthuse nam onder meer in 1443, 1444, 1447, 1448 en 1450 deel aan het Brugse Toernooi van de Witte Beer. Hij kwam onder de aandacht van de hertog van Bourgondië en graaf van Vlaanderen Filips de Goede (1396-1467), die hem in 1445 tot zijn schildknaap-wijnschenker benoemde. Als hoveling reisde Lodewijk vaak mee in het gevolg van Filips en ontmoette zo de meest invloedrijke edelen en vorsten van zijn tijd. Hij ontwikkelde zich tot een volleerd diplomaat en wist zo zijn plaats aan het Bourgondische hof veilig te stellen. Spoedig zou hij vooral zijn militaire vaardigheden, ook buiten het toernooiveld, kunnen tonen.
Oorlog.
Een conflict met Gent over een zouttaks escaleerde en in 1447 verklaarde de trotse stad Filips de Goede openlijk de oorlog. Gruuthuse werd door de hertog benoemd tot bevelhebber over de stad Brugge en hij toonde zich een dapper en trouw bondgenoot. In de winter van 1452-1453 richtte de Zoutoorlog grote verwoestingen aan op het Vlaamse platteland maar met het aanbreken van het voorjaar wist de hertog zijn troepen om zich heen te verzamelen voor een offensief tegen Gent. Gruuthuse werd eerst het commando over de Bourgondische troepen in Oudenaarde toevertrouwd teneinde de Scheldeblokkade te overzien en vervolgens werd hij stadhouder van Brugge. Toen de Gentenaars zich op 27 mei 1452 in massa voor de stad aanboden met als doel de Bruggelingen in hun strijd tegen de hertog te betrekken, hield Gruuthuse de poorten strak gesloten. Hij nam als veldheer deel aan de Slag bij Gavere op 23 juli 1453 en werd nadien door Filips tot ridder geslagen. De weerstand brak volledig en de Gentse troepen werden bloedig afgeslacht. Gruuthuse bepleitte bij de hertog dat Gent voor plundering gespaard zou blijven waarop Filips hem genadig zou hebben geantwoord: “Als ik deze stad zou verwoesten, wie bouwt mij er dan weer één als deze?”.
Begin 1454 nam Gruuthuse deel aan het toernooi en het roemruchte Banket van de Fazant in Rijsel, waar alwie iets betekende aan het Bourgondische hof op aanwezig was en zoals de anderen legde hij de eed af dat hij zich ter beschikking stelde om kruistocht te voeren en Constantinopel weer op sultan Mehmet te herwinnen.
In 1461 maakte hij deel uit van het gevolg van Filips de Goede dat in Parijs de blijde intrede van koning Lodewijk XI bijwoonde en hij nam ook hier aan het toernooi deel. In 1466-68, onder leiding van Karel van Charolais, nam hij deel aan de Guerre du Bien Public tegen Lodewijk XI en voerde hij troepen aan bij de vernielingen van Luik en Dinant.
Raadsheer en stadhouder.
Na de oorlog tegen Gent werd Gruuthuse raadsheer van de hertog en het vertrouwen dat de Bourgondiërs in hem stelden was zo groot dat hij tot de delegaties behoorde die in Engeland het huwelijk gingen bespreken tussen Karel van Charolais, de zoon van de hertog, en Margaretha van York, zuster van koning Eduard IV van Engeland.
In 1461 werd Lodewijk van Brugge, heer van Gruuthuse opgenomen in de orde van het Gulden Vlies. Hij droeg nu de titels heer van Gruuthuse, prins van Steenhuize, heer van Avelgem, Haamstede, Oostkamp, Beveren, Tielt-ten-Hove en Spiere. In 1468 zat hij het kapittel voor dat voorafging aan de weergaloze feesten voor het huwelijk van hertog Karel met Margaretha van York.
Tussen 1463 en 1477 bekleedde hij de positie van luitenant-generaal (of stadhouder) in Den Haag als hoogste vertegenwoordiger van de hertog in de Bourgondische gewesten Holland, Zeeland en Friesland (hoewel deze laatste feitelijk geen deel uitmaakte van het Bourgondische rijk). Tijdens de winter van 1470-1471 gaf Gruuthuse onderdak aan koning Eduard IV, die zijn land had moeten ontvluchten door de Rozenoorlogen die daar woedden. Uit dankbaarheid schonk Eduard zijn gastheer de erfelijke titel van Graaf van Winchester – een uitzonderlijke eer voor een niet-Engelsman. In 1500 retourneerde Jan V, dan in dienst van het Franse hof, deze titel aan de Engelse koning Hendrik VII.
In de geschiedenis van Heemstede wordt melding gemaakt dat deze plaats vanaf 1462 korte tijd eigendom was van Gruuthuse.
Karel de Stoute.
Karel, de graaf van Charolais, die bekend zou worden als Karel de Stoute (1433-1477), volgde zijn vader op in 1467. Gruuthuse werd eveneens diens vertrouwde raadsheer en als zodanig begeleidde hij hem bij allerlei diplomatieke en militaire missies.
Na de dood van de hertog op het slagveld voor de poorten van Nancy behoorde Gruuthuse onmiddellijk tot de vertrouwelingen van diens dochter en erfgename Maria van Bourgondië, ook bekend als Maria de Rijke. Hij trad vooral op als bemiddelaar tijdens de woelige gebeurtenissen in Gent, waar iedereen rond het hof aankwam met een eigen huwelijkskandidaat voor de jonge hertogin. Lodewijk nam Maria mee naar zijn huis in Brugge, waar ze even rust kreeg om haar gedachten te ordenen. Daar besloot ze een brief te schrijven aan Maximiliaan van Oostenrijk, met wie ze jaren eerder bij mislukte huwelijksonderhandelingen al eens portretjes had uitgewisseld. [3].
Uit dankbaarheid voor zijn steun in die moeilijke tijd benoemde zij Gruuthuse tot eerste kamerheer. Hij werd medeonderhandelaar voor het huwelijk van Maria met Maximiliaan van Habsburg. Toen de latere Filips de Schone (1478-1506), de zoon van het hertogelijke paar in 1478 werd geboren, werd Gruuthuse tot zijn kamerheer aangesteld.
Maria stierf op jonge leeftijd – zij was pas vijfentwintig toen zij ongelukkig van haar paard viel - en haar echtgenoot, de ambitieuze Maximiliaan I, kwam al snel in conflict met de adel en de steden van Vlaanderen toen hij trachtte zijn macht ten koste van hen uit te breiden. Gruuthuse zelf wierp zich op als een van de leidende figuren van het verzet tegen Maximiliaan. Die gaf zijn akkoord om het bewind over Vlaanderen over te dragen aan een regentschapsraad, waarvan Gruuthuse een van de drie leden was. Maximiliaan gaf zich evenwel niet gewonnen, kwam later op zijn woord terug en in 1485 deed hij Gruuthuse gevangennemen. Hij ontkwam aan terechtstelling dankzij de voorspraak van zijn ordebroeders van het Gulden Vlies. Hij werd uit de gevangenis bevrijd in 1488 op voorspraak van de piepjonge Filips de Schone en repte zich naar Brugge om er de vrijlating te bepleiten bij zijn stadgenoten van Maximiliaan die ze hadden gevangengenomen. Hij werd nadien door de vrijgekomen Maximiliaan weer gevangengezet. Hij slaagde er evenwel in te ontsnappen.
Zijn laatste jaren besteedde Gruuthuse aan strijd tegen Maximiliaan. Dit werd hem verweten door de ridders van het Gulden Vlies die hem in hun kapittel van mei 1491 van verraad beschuldigden. Hij was nu helemaal in ongenade gevallen en zijn leven eindigde in mineur. Hij stierf in Brugge op 24 november 1492. Naar verluidt woedde er een hevige onweersbui over de stad toen zijn lichaam werd bijgezet in de O.-L.-Vrouwekerk te Brugge.
De wapenspreuk van Gruuthuse luidde: Plus est en vous.
Uit dit huwelijk 7 kinderen, waaronder:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Johanna | *1455 | Brugge [België] | †1502 | Mechelen [België] | 47 | 1 | 4 |
Bronnen:
Jan IV van Brugge
Jan IV van Brugge.
tr.
met
Margriet van Steenhuyse, Vrouwe van Avelghem.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Lodewijk | *1422 | | †1492 | Brugge [België] | 70 | 1 | 7 |
Margriet van Steenhuyse
Margriet van Steenhuyse, Vrouwe van Avelghem.
tr.
met
Jan IV van Brugge.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Lodewijk | *1422 | | †1492 | Brugge [België] | 70 | 1 | 7 |
Willem van den Gruuthuys
Willem van den Gruuthuys.
Willem van den Gruuthuys.
Van den Gruuthuys (Vanden Gruuthuse) is een uitgestorven regentenfamilie uit Arnhem, die later adellijk werd.
De naam is ontleend aan het Gruithuis te Arnhem. Tussen 1313 en 1315 pachtte Goswinus van den Gruythuys de Arnhemse gruit en tol voor honderd pond. De brouwers waren verplicht dit kruidenmengsel hier af te nemen.
Hij was dus de grafelijk functionaris, die zijn rekenschap aflegde over de grafelijke hof Ruwenhove bij Wageningen van 1294-1295 en zijn beheer van de grafelijke tol te Lobith tussen 1309 en 1311. Zijn voorvader droeg ook al deze achternaam en een eerdere relatie met dit gruithuis ligt dus voor de hand.
Hij krijgt een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Arend | | | | | | 1 | 1 |
Colette Casteleyn
Colette Casteleyn1 (Jeanne (Colette) Chastellain de Bosquiel), geb. Quiéry-la-Motte [Frankrijk] in 1419.
Colette Casteleyn (Jeanne (Colette) Chastellain de Bosquiel).
In de Bourgondische hofhouding is te vinden dat de hertog haar als 'mère de nostre bastand" een huis schonk en een huwelijk regelde met de Bourgondische edelman Étienne de Bours.
relatie (1)
met
Philips de Goede van Bourgondië4,3,2 (Philips van Charolais), zn. van Jan zonder Vrees hertog van Bourgondië (hertog van Bourgondië) en Margaretha van Beieren, geb. Dijon [Frankrijk] op 31 jul 1396, ovl. Brugge [België] op 15 jun 1467, tr. (1) met zijn nicht Michaela de Valois, dr. van Karel VI van Valois (koning van Frankrijk 1380) en Isabella van Beieren (konigin van Frankrijk). Uit dit huwelijk geen kinderen, tr. (2) met zijn aangetrouwd tante Glaudia (Bona) (Glaudia) van Heu (Bonne van Artesië). Uit dit huwelijk geen kinderen, tr. (3) met Dona Isabella van Portugal [https://gw.geneanet.org/pfroskam?lang=nl&iz=2&p=isabella&n=van+portugal]]. Uit dit huwelijk 3 zonen, relatie (4) met Jeannette Cornelia Martha de Mairesse. Uit deze relatie een zoon, relatie (5) met Jeanne de Prulles. Uit deze relatie een dochter, relatie (6) met Marie van Crombrugghe. Uit deze relatie geen kinderen, relatie (7) met Jacqueline van Steenberghe. Uit deze relatie een dochter.
Glaudia (Bona) van Heu (Bonne van Artesië).
Van 1415 tot 1424 regentes van het graafschap Nevers en van 1424 tot aan haar dood hertogin van Bourgondië en gravin van Vlaanderen.
Uit deze relatie een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | David | *1427 | Atrecht [België] | †1496 | Wijk bij Duurstede | 68 | 0 | 0 |
tr. (2) Quiéry-la-Motte [Frankrijk] in 1442
met
Etienne de Bours1, geb. Bours [Frankrijk] in 1401, Gouverneur de la Gorgue, ovl. in 1450.
Bronnen:
1. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 423) |
2. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 48) |
3. | De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Landen, De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Lan, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024 (B 067) (blz/akte 220) |
4. | De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Landen, De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Lan, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024 (B 067) (blz/akte 578) |
5. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 50) |
6. | De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Landen, De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Lan, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024 (B 067) (blz/akte 278) |
David van Bourgondië
David van Bourgondië1,2,3, geb. Atrecht [België] in 1427, bisschop van Utrecht 1456-1496, ovl. Wijk bij Duurstede op 25 apr 1496.
David van Bourgondië.
Hij was ook proost van Sint-Donaas in Brugge..
Hij groeide op aan het hof van zijn vader Philipd de Goede onder de hoede van Antoine Hanon, de "maistre de nostre filz bastard". .
In oktober 1439 volgde hij zijn oom Jan van Bourgondië op als proost van Sint-Donaas in Brugge en meteen ook als kanselier van het graafschap Vlaanderen. Dit werd zo opgelegd door Filips de Goede, maar het liep niet van een leien dakje: David was immers nog maar twaalf jaar. Niettemin werd hij op 20 december 1439 officieel geïnstalleerd. Er kwamen ook disputen doordat hij naliet een aantal verplichtingen van de proost na te leven. In 1451 verzaakte hij aan het Brugse proostschap ten voordele van Lodewijk van Bourbon. .
In 1446, achttien jaar oud, werd hij in de clerus opgenomen en in september 1451 werd hij, met dispensatie voor onwettige geboorte en voor leeftijd, tot bisschop van Terwaan benoemd. In maart 1452 was hij vijfentwintig en ontving de bisschopswijding..
Dankzij een gezamenlijke inspanning van de Hollandse Kabeljauwen en de Bourgondiërs werd hij door de paus tot bisschop van Utrecht benoemd. De Utrechtse kapittels hadden echter op 7 april 1455 de Hoeksgezinde domproost Gijsbrecht van Brederode tot bisschop gekozen. Onder dwang van Filips de Goede aanvaardde het Nedersticht Davids benoeming op 3 augustus 1456 bij het Verdrag van IJsselstein. Het Oversticht moest gewapenderhand overtuigd worden. De stad Deventer werd vijf weken belegerd voor ze zich overgaf. Deze situatie had een burgeroorlog tot gevolg, de Eerste Utrechtse Burgeroorlog, waarop David in 1459 besloot de wijk te nemen uit Utrecht en zich in het pasverworven Kasteel Duurstede te vestigen. Dankzij Bourgondische steun en handig manoeuvreren nam zijn gezag toe. Een doorbraak betekende de gevangenneming van de gebroeders Reinoud en Gijsbrecht van Brederode in 1470. Een andere effectieve maatregel was de instelling van de Schive, een centraal hof van beroep dat boven de stedelijke rechtspraak stond..
David van Bourgondië kon zich, met de Bourgondische macht op de achtergrond, tussen 1470 en 1477 waarschijnlijk de machtigste bisschop van Europa noemen. Hij benoemde de schout, onttrok de criminele rechtspraak aan de Raad, controleerde de tollen en verminderde de invloed van de stad op het platteland. In 1473 begon hij met de aanleg van de Bisschop Davidsgrift ter ontginning van het veen in de Gelderse Vallei..
Na de dood van zijn halfbroer Karel de Stoute in 1477 veranderde de situatie. Davids politiek leidde in 1481 tot een opstand van aanhangers van de Hoekse partij in Holland. Een nieuwe burgeroorlog, de Stichtse Oorlog, brak uit waarbij David gevangengenomen werd. Maximiliaan van Oostenrijk moest eraan te pas komen om hem te bevrijden. Met de Slag bij Westbroek heroverde David Utrecht. In 1483 werd hij weer verdreven, wat leidde tot het Beleg van Utrecht. De laatste jaren van Davids bewind stonden in het teken van het herstellen van de financiële situatie na de burgeroorlog van 1481-1483 en het laveren tussen de invloed van de Habsburgers, die inmiddels Holland bezaten, en van Gelre. David werd begraven in de kerk van Wijk bij Duurstede..
David van Bourgondië was een prachtlievend vorst die kunstenaars aan zijn hof verbond en een krachtige impuls gaf aan de bouw van de Domkerk in Utrecht. Hij moderniseerde zijn residentie, het Kasteel Duurstede bij Wijk bij Duurstede, en ook de grootse opzet van de kerk in die plaats zal aan hem te danken zijn..
Hij ondersteunde religieuze vernieuwing van onder meer de broeders van het Gemene Leven.
- Vader:
Philips de Goede van Bourgondië6,5,4 (Philips van Charolais), zn. van Jan zonder Vrees hertog van Bourgondië (hertog van Bourgondië) en Margaretha van Beieren, geb. Dijon [Frankrijk] op 31 jul 1396, ovl. Brugge [België] op 15 jun 1467, tr. (1) met zijn nicht Michaela de Valois, dr. van Karel VI van Valois (koning van Frankrijk 1380) en Isabella van Beieren (konigin van Frankrijk). Uit dit huwelijk geen kinderen, tr. (2) met zijn aangetrouwd tante Glaudia (Bona) (Glaudia) van Heu (Bonne van Artesië). Uit dit huwelijk geen kinderen, tr. (3) met Dona Isabella van Portugal [https://gw.geneanet.org/pfroskam?lang=nl&iz=2&p=isabella&n=van+portugal]]. Uit dit huwelijk 3 zonen. relatie (4) met Jeannette Cornelia Martha de Mairesse. Uit deze relatie een zoon. relatie (5) met Jeanne de Prulles. Uit deze relatie een dochter. relatie (6) met Marie van Crombrugghe. Uit deze relatie geen kinderen, relatie (7) met Jacqueline van Steenberghe. Uit deze relatie een dochter. relatie (8) met
- Moeder:
Colette Casteleyn2 (Jeanne (Colette) Chastellain de Bosquiel), geb. Quiéry-la-Motte [Frankrijk] in 1419, tr. (2) met Etienne de Bours. Uit dit huwelijk geen kinderen.
Bronnen:
1. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 233) |
2. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 423) |
3. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 817) |
4. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 48) |
5. | De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Landen, De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Lan, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024 (B 067) (blz/akte 220) |
6. | De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Landen, De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Lan, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024 (B 067) (blz/akte 578) |
7. | Stoute Schoenen, Stoute Schoenen, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024, 978 94 031 4791 8 (B 070) (blz/akte 50) |
8. | De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Landen, De Bourgondiërs Aartsvaders van de Lage Lan, Bart van Loo, De Bezige Bij, Amsterdam, 2024 (B 067) (blz/akte 278) |
Eustache de Bousies
Eustache de Bousies.
tr.
met
Alix de Trazégnies, dr. van Otton III de Trazégnies en Mathilde de Hacquegnies.
Uit dit huwelijk een dochter:

| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jacqueline | *1265 | Bousies [Frankrijk] | | | | 1 | 2 |
Alix de Trazégnies
Alix de Trazégnies.
tr.
met
Eustache de Bousies, zn. van Wautier V de Bousies en Aleide d'Estournel.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jacqueline | *1265 | Bousies [Frankrijk] | | | | 1 | 2 |
Wautier V de Bousies
Wautier V de Bousies, ovl. Cambrai [Frankrijk] na 1230.
tr.
met
Aleide d'Estournel, geb. in 1198.
Uit dit huwelijk 2 kinderen, waaronder:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Eustache | | | | | | 1 | 1 |