tr. Hengevelde (Ambt Delden) op 27 jun 1734
met

Hendrik Perik, zn. van Jan ten Pierik en Geese Konincks.

tr. Haaksbergen op 15 mrt 1716
met

Werner Pierik (Wegdam), zn. van Jan ten Pierik en Geese Konincks, ovl. voor 1748.

tr. op 16 mrt 1709
met

Joannes Perick, zn. van Jan ten Pierik en Geese Konincks, geb. in 1680.

tr. in 1810
met

prins Pangeran Diponegoro¹ (Bendoro Raden Masa Ontowiryo), zn. van Sultan Rodje Hamengku Buwono III (3e sultan Raja van Jogyakarta) en pangeran Bendoro Raden Ayu Mangkorowati, geb. Jogjakarta [Indonesië] op 11 nov 1785, ovl. Ujungpandang [Indonesië] in fort Rotterdam op 8 jan 1855, begr. Java Makassar [Indonesië].

prins Pangeran Diponegoro.
Diponegoro was de oudste zoon van Sultan Jogya, Sultan HB III of Sultan Raja van een concubine. Zo is hij de kleinzoon van Sultan HB II (Sultan Sepuh) en achterkleinzoon van Sultan HB I (Sultan van Swargi). Zijn moeder zou R.A. Mangkarawati heten, die volgens Peter Carey nog steeds vervaagd is. Er wordt gezegd dat de prinses uit Majasta in Pajang gebied, in de buurt van het heilige graf van Tembayat (Carey, 1991:2). In een ander manuscript zegt Carrey dat hij een afstammeling is van Ki Ageng Prampelan van Pajang (Carey, 1974:74). Sagimun MD. meldde dat ze uit Pacitan komt, de dochter van een regentes die naar verluidt nog steeds van Madura-afkomst is (Sagimun, 1986:36). R. Tanojo in Sadjarah Pangeran Dipanagara Darah Madura zei dat Madura bloed dat naar Diponegoro stroomt niet van moederskant is, maar dus van vaderskant. Volgens de genealogie was Diponegoro's grootmoeder, koningin Kedaton (keizerin HB II) de zesde generatie van prins Cakraningrat van Tunjung Madura (Tanojo, t.t:4). Diponegoro's echte naam is Raden Mas Mustahar. Hij werd geboren in Jogyakarta palace op vrijdag 7 november 1785 als oudste zoon van Sultan HB III (Carey, 1991:1). 1) In 1805 veranderde Sultan HB II zijn naam in Raden Mas Ontowiryo. Diponegoro's naam en de titel van nieuwe prins werden gedragen sinds 1812 toen zijn vader de troon besteeg.

Gedurende zijn hele leven waren er acht vrouwen getrouwd door prins Diponegoro. Het eerste huwelijk vond plaats in 1803 met Raden Ayu (RA) Retna Madubrongto,dochter van Kyahi Gedhe Dadapan, uit dadapan dorp, Tempel sub-district, vlakbij de grens van Kedu en Jogyakarta. Tweede, op 27 februari 1807 met Raden Ajeng Supadmi (R.A. Retnakusuma),dochter van Raden Tumenggung Natawijaya III, Regent van Panolan, Jipang. Derde, in 1808 met R.A. Retnodewati. Zowel Madubrongto als Retnodewati stierven toen Diponegoro nog in Tegalrejo was. Twee jaar later, begin 1810, reisde prins Diponegoro naar het oosten en trouwde voor de vierde met Raden Ayu Citrowati, de dochter van Raden Tumenggung Ronggo Parwirosentiko met een van de vrouwen van de concubine. Kort na de geboorte van haar zoon Raden stierf Ayu Citrowati bij een rel in Madiun. De pasgeboren baby werd vervolgens gebracht door Ki Tembi, een vriend van prins Diponegoro. Door Prins Diponegoro werd de baby overgedragen aan Ki Tembi voor pleegzorg. En gezien de naam singlon wat betekent is een pseudoniem, zodat de baby beroemd is onder de naam Raden Mas Singlon.

Keelima's vrouw,getrouwd op 28 september 1814, R.A. Maduretno, dochter van Raden Rangga Prawiradirjo III met Ratu Maduretno (dochter van HB II),werd een halfbroer met Sentot Prawirodirjo, maar een andere moeder. Toen Diponegoro werd gekroond tot Sultan Abdulhamid, werd ze op 18 februari 1828 benoemd tot keizerin met de titel Kanjeng Ratu Kedaton.l. Ten zesde trouwde Diponegoro in januari 1828 met R.A. Retnaningrum,dochter van prins Penengah of Dipawiyana II. Zevende, R.A. Retnaningsih,dochter van Raden Tumenggung Sumoprawiro, regent van Jipang Kepadhangan, en achtste, R.A. Retnakumala,dochter van Kyahi Guru Kasongan (Babad, P. XIX, geb. 21-26; Zie ook Carey, 2007:767-769)." 6).


als je zwak, lemes, moe en lusteloos bent alsof je de geest verliest om te leven, leer dan aan deze grote figuur. Hij is de avatar van de Javaanse samenleving. Helden die ervoor kiezen om te concurreren in termen van macht en moed vechten om waarheid, zelfrespect en waardigheid te handhaven. Het leven is inderdaad om te vechten, niet om lijden te overwegen en te bezwijken voor het lot!.
Dor... Dor... Dor... Hoorde de explosie van wapens drie keer van buiten de muur. Ja, het is een teken dat de oorlog begint. De noord-, oost- en zuidzijde zijn belegerd door zwaarbewapende Nederlandse Kumpeni-troepen. De krijgers die aan de westkant wonen hebben hard gevochten. Slachtoffers vielen van beide kanten. Onder leiding van Joyomustopo en Joyoprawiro werd het leger teruggedrongen. Macht is heel anders. Wong Jowo's krijgers vertrouwden op vechtvaardigheden met behulp van traditionele speren en keriswapens, het Nederlandse Kumpeni-leger gebruikte Kareben lange-loop vuurwapens.

Toen hij de Javaanse krijgers onder druk zag staan, plotseling een man in een gewaad met een witte tulband om zijn hoofd gewikkeld, rustig matek ajian die hij had. Blar... Een krachtige langeafstandsslag brak door de westelijke muur van het kasteel van ongeveer een meter dik. Rijdend op een wit paard, beval hij de overgebleven krijgers om uit de buurt van het westen te blijven. Een moeilijke beslissing voor de veiligheid van het leger en zijn familie. "De echte oorlog staat op het punt te beginnen" zei hij.

Dat was de situatie op 20 juni 1825 in Yogyakarta toen Nederlandse troepen kasteel Tegalrejo aanvielen. Het was het begin van de oorlog bekend als diponegoro oorlog (1825 - 1830).

In die tijd werd het Mataram-koninkrijk Yogyakarta gehouden door Patih Danurejo, samen met de Reserse van de Nederlandse koloniale regering. De aanval op Puri was in de nasleep van de Nederlandse beschuldiging dat prins Diponegoro in opstand zou komen. Dat was nadat de Nederlanders een weg hadden aangelegd die Yogyakarta en Magelang met elkaar verbond door het kasteel van zijn thuiserf.

De Nederlandse beredeneerde prins Diponegoro rebelleerde om zijn woning te belegeren. Met zijn magie konden prins Diponegoro en zijn familie en troepen zichzelf redden op weg naar het westen naar Dekso Village in kulonprogo regency, en gingen verder naar het zuiden totdat ze aankwamen bij Selarong Cave, dat vijf kilometer ten westen van Bantul City ligt.

De Nederlanders die prins Diponegoro niet wisten te vangen, hebben eindelijk zijn woede uitgevonden door het kasteel van de prins af te branden....

Prins Diponegoro, de magische man mandraguna heeft de bijnaam Bendoro Raden Mas Ontowiryo, geboren in Yogyakarta op 11 november 1785. In tegenstelling tot de kinderen van de adel, werd zijn jeugd doorgebracht in een prachtig dorp, in het dorp Tegalrejo ten westen van het Mataram-paleis. Van kinds af aan verzamelde hij zich met gewone mensen en leefde zijn religiositeit met kawulo alit.

Daarom was prins Diponegoro in zijn leven vol strijd meer geïnteresseerd in religieus leven en gelijkheid met het volk, dan in de rijkdom, tronen en vrouwen zoals gebruikelijk is bij de koninklijke familie. Hoewel hij niet in Keraton woonde, leerde zijn vader dat Raden Mas Ontowiryo een sterke leiderschapsgeest had. Bovendien, hij gentur ascetisch, het verwerken van de geest zodat zijn leven jejeg en jejer, recht met de lijn Sangkan Paraning Dumadi.

Zijn vader, Sultan HamengkuBuwono III, besloot hem uiteindelijk te benoemen tot koning van het sultanaat Ngayogyakarta Hadiningrat. Maar wat was de reactie van de prins? "Ik weiger. Laat de anderen gewoon bopo" zei hij met een kalme neus. Ja, Diponegoro weigerde omdat hij vond dat zijn moeder niet de keizerin was en alleen de concubine van de koning. Haar moeder was Raden Ayu Mangkorowati, een dochter van de regent van Pacitan.

De situatie van de Nederlandse koloniale kolonisatie in die tijd was vervelend. Sinds de jaren 1820 bemoeien Nederlandse bedrijven zich met koninkrijken in de archipel, niet in de laatste plaats Mataram, Yogyakarta. De regels van discipline werden gemaakt door de Nederlandse overheid die de waardigheid van de koningen van Java sterk aantakte. De edelen werden tegen elkaar opgezet. Veel koninklijke gronden werden ingenomen voor plantages van Nederlandse zakenlieden. Voor mensen die de weg gebruiken voor handelsvervoer wordt een hoge belasting in rekening gebracht.

Prins Diponegoro's geduld voor de stilte eindigde uiteindelijk toen de Nederlanders de processie uitvoerden in de rijstvelden van het volk, vooral door het begraafplaatscomplex van de voormalige voorouders van de koningen van Java. In die tijd was de koning Sri Sultan Hamengkubuwono V die werd gekroond toen hij nog maar 3 jaar oud was.

Het sultanaat was destijds machteloos, omdat bleek dat de werkelijke macht gesluierd was en samenspande met de koloniale regering. Prins Diponegoro bedacht eindelijk een plan om de wilde bezetting te bestrijden. Hij nodigde Kyai Mojo uit, een islamitische geestelijke en zijn spirituele leraar die ook zijn oom is. Kyai Mojo heeft vele volgelingen en gerespecteerd, waaronder Tumenggung Zees Pajang Mataram, Tumenggung Reksonegoro en anderen.

Kharisma Diponegoro is een sterke aantrekkingskracht voor jongeren. Onder de pemoda die klaar zijn om borstschilden te zijn, is Sentot Prawirodirdjo. Sentot is een dappere jongeman. Zijn vader, Ronggo Prawirodirjo, was de zwager van Sultan HamengkuBuwono IV. Sentots vader voerde ooit een opstand tegen de Nederlanders, maar werd gedood door generaal Daendles van Gubernue. Met de dood van zijn vader vond Sentot Prawirodirdjo dat hij wraak moest nemen.

Nadat Tegalrejo op 20 juni 1825 op de vijand viel, bouwde prins Diponegoro een verdedigingscentrum in de Selarong-grot met een guerrillaoorlogsstrategie. De Nederlanders werden overweldigd door de moeilijkheid om de kleine troepen te vernietigen die slechts af en toe aanvielen en daarna snel verdwenen. Wapens die worden gebruikt voor guerrilla zijn zeer divers, variërend van wapens van oorlogssperen, kris, zwaarden, pijlen, "bandil" (een soort hamer gemaakt van ijzer), "patrem" (wapens van vrouwelijke soldaten), tot "candrasa" (scherpe wapens die eruit zien als konde spiesjes) veelgebruikte "telik sandi" (spion) vrouwen.

Twee heilige wapens tijdens de Diponegoro-oorlog waren een kris met een curve van 21 genaamd Kyai Omyang, gemaakt door een empu die leefde tijdens het Majapahit-koninkrijk en een zwaard uit het demak-koninkrijk. Beide wapens hebben een grote krachtenergie. Maar helaas bestaat de kris van prins Diponegoro dus niet in Indonesië en wordt hij nog steeds in Nederland opgeslagen.
In het grottengebied bezette de prins een westelijke grot genaamd Kakung Cave, die ook zijn hermitage werd. Raden Ayu Retnaningsih (de meest loyale concubine die de prins vergezelt nadat zijn twee vrouwen stierven) en zijn metgezellen bezetten Goa Putri in het oosten.

In Goa putri werd een aantal huishoudelijke gereedschappen gevonden gemaakt van messing bestaande uit betel en "kakkerlak" plaats (plaats om te spugen), plaats "canting" (gereedschap voor batik), theepot "bingsing", bokor tot verschillende vormen van "kacip" (pinang splijtgereedschap voor betelvoeding).

Diponegoro-oorlog die door de Nederlanders Javaoorlog werd genoemd, duurde tot 1830. In deze oorlog waren de verliezen in Nederland maar liefst 15.000 soldaten en gaven ze tot 20 miljoen gulden uit. Sommige verzetsmensen werden door de Nederlanders ervan overtuigd dat ze bereid waren de oorlog te stoppen. Sinds 1829 is de weerstand verminderd, maar het gaat door. Nederland kondigde aan dat het een prijs van 50.000 gouden zou geven aan iedereen die Diponegoro kan vangen.

Diponegoro's leger en kracht verzwakten, maar hij gaf niet op. Omdat de Nederlanders er niet in slaagden prins Diponegoro te veroveren, voerden de Nederlanders een sluwe manier uit door prins Diponegoro uit te nodigen om op 28 maart 1830 in Magelang te onderhandelen. Dat was het einde van de oorlogsstrijd van de Avatar vanuit Java. Diponegoro werd gearresteerd en verbannen naar Menado, waarna hij werd overgeplaatst naar Ujungpandang/Makasar.

De Diponegoro-oorlog werd geregistreerd als het nemen van een ongewoon grote tol. Aan Nederlandse zijde maar liefst 8.000 soldaten, 7.000 inheemse soldaten en 200.000 Javanen, wat destijds resulteerde in de krimp van de Javaanse bevolking.

Ondertussen werd Sentot Prawirodirdjo met succes overgehaald door de Nederlanders en legde zijn wapens neer op 17 oktober 1829, en hij werd door de Nederlanders naar Zuid-Sumatra gestuurd om de overloop van de geleerden in de Paderi-oorlog te bestrijden, waarna hij op 17 april 1855 op 48-jarige leeftijd in Bengkulu stierf.
Prins Diponegoro overleed op 8 januari 1855 in fort Rotterdam Ujungpandang en werd daar begraven. Als we nu het graf in Jalan Pangeran Diponegoro Malay Village, Wajo, Makasar bezoeken, zullen we de borst aaien. Het graf van deze nationale held wordt niet onderhouden en behoort tot de winkelpanden die steeds meer op de voortij komen. De winkelpanden op straat sloten bijna het graf. Alleen een rood-witte vlag kan het graf markeren.

De behandeling van het graf is ook niet maximaal. 3 arbeiders die dit graf bewaken krijgen slechts Rp 15 duizend per week. Makassar Municipality besteedt Rp 200.000 per maand voor maandelijkse hulp. Deze hulp bestaat pas sinds 2005.


Bronnen: